wtorek, 14 maja 2013

Lb 11 - manna, biadolenie, Duch Święty i potop przepiórek

To zdjęcie po lewej przedstawia bdelium - taki rodzaj żywicy. Zgodnie z tym, co mówi Biblia, podobny kształt miała manna z nieba - tyle, że była dużo jaśniejsza.

Ogółem dzisiejszy rozdział jest bardzo ciekawy i dzieje się dużo więcej niż manna - Żydzi biadolą, Bóg zsyła na starszych Ducha Świętego z darem proroctwa, a następnie cały lud obsypuje ogromną ilością przepiórek - według moich obliczeń 140 miliardów. A potem dzieje się jeszcze trochę, ale nie zdradzę wszystkiego w opisie - poczytajcie sami.

1 Lecz lud zaczął szemrać przeciw Panu narzekając, że jest mu źle. Gdy to usłyszał Pan, zapłonął gniewem. Zapalił się przeciw nim ogień Pana i zniszczył ostatnią część obozu. 2 Lud wołał do Mojżesza, a on wstawił się do Pana i wygasł ogień. 3 Dlatego też dano temu miejscu nazwę Tabeera, gdyż ogień Pana wśród nich zapłonął.
Hm, no ten fragment pokazuje chyba jak żaden inny, że Bóg narzekania bardzo u ludzi nie lubi. Ja się za bardzo Izraelitom nie dziwię, w końcu błąkanie się po pustyni przez parę lat nie jest zapewne niczym przyjemnym, no ale postawę Boga też da się zrozumieć - w końcu On sam idzie z nimi i zsyła im mannę z nieba, a oni nie potrafią tego docenić. Fakt, że wygląda to trochę jak tyrania... ale nagroda, jaka jest Izraelitom obiecana, chyba jest tej tyranii warta.
4 Tłum pospolitego ludu, który był wśród nich, ogarnęła żądza. Izraelici również zaczęli płakać, mówiąc: «Któż nam da mięsa, abyśmy jedli? 5 Wspominamy ryby, któreśmy darmo jedli w Egipcie, ogórki, melony, pory, cebulę i czosnek.6 Tymczasem tu giniemy, pozbawieni tego wszystkiego. Oczy nasze nie widzą nic poza manną».
Ten "tłum pospolitego ludu" to najwidoczniej jacyś ludzie spoza Izraela. Wskazuje na to z resztą drugie zdanie powyższego fragmentu. Co to mogli być za ludzie? Pierwsze, co przychodzi do głowy, to jacyś niewolnicy Izraelitów. Tylko problem w tym, że Izraelici sami byli w Egipcie niewolnikami, więc raczej własnych niewolników nie mieli. Prędzej ci obcoplemieńcy byli po prostu niewolnikami egipskimi, pracującymi na co dzień obok Izraelitów, którzy widząc wielką ucieczkę Izraela, też postanowili skorzystać z okazji. Najwidoczniej byli wśród Izraelitów tolerowani - no a teraz, jak to obcy, zaczynają rozrabiać...
7 Manna zaś była podobna do nasion kolendra i miała wygląd bdelium.
O mannie była już mowa we fragmencie Wj 16,31. Tam napisane było, że manna była biała jak ziarna kolendra. Stąd możemy się domyślać, że do kolendra podobna była kolorem, a do bdelium kształtem.
8 Ludzie wychodzili i zbierali ją, potem mełli w ręcznych młynkach albo tłukli w moździerzach. Gotowali ją w garnkach lub robili z niej podpłomyki; smak miała taki jak ciasto na oleju.
A w Księdze Wyjścia napisane było, że miała smak placka z miodem. Hm, no może ciasto na oleju i placek z miodem smakują podobnie...

Ale zdziwiło mnie to, że mannę trzeba było jeszcze tłuc w jakichś moździerzach albo mleć. Myślałem, że ona była taka prosto do jedzenia - a tu nie.
9 Gdy nocą opadała rosa na obóz, opadała równocześnie i manna. 10 Mojżesz usłyszał, że lud narzeka rodzinami - każda u wejścia do swego namiotu.
A to musiał być ciekawy widok - narzekanie rodzinami. Wszyscy po prostu wyszli na zewnątrz i biadolili ze swoimi. Sądzę, że w Polsce zwyczaj ten mógłby się szybko przyjąć...
Wtedy rozpalił się potężnie gniew Pana, a także wydało się to złe Mojżeszowi. 11 Rzekł więc Mojżesz do Pana: «Czemu tak źle się obchodzisz ze sługą swoim, czemu nie darzysz mnie życzliwością i złożyłeś na mnie cały ciężar tego ludu? 12 Czy to ja począłem ten lud w łonie albo ja go zrodziłem, żeś mi powiedział: "Noś go na łonie swoim, jak nosi piastunka dziecię, i zanieś go do ziemi, którą poprzysiągłem dać ich przodkom?" 13 Skądże wezmę mięsa, aby dać temu całemu ludowi? A przecież przeciw mnie podnoszą skargę i wołają: Daj nam mięsa do jedzenia! 14 Nie mogę już sam dłużej udźwignąć troski o ten lud, już mi nazbyt ciąży. 15 Skoro tak ze mną postępujesz, to raczej mnie zabij, jeśli darzysz mnie życzliwością, abym nie patrzył na swoje nieszczęście».
Ciekawa jest ta postawa Mojżesza - zamiast biadolić jak inni, na sytuację, biadoli na innych, że biadolą...
16 Wtedy rzekł Pan do Mojżesza: «Zwołaj mi siedemdziesięciu mężów spośród starszych Izraela, o których wiesz, że są starszymi ludu i nadzorcami, i przyprowadź ich do Namiotu Spotkania; niech tam staną razem z tobą. 17 Wtedy Ja zstąpię i będę z tobą mówił; wezmę z ducha, który jest w tobie, i dam im, i będą razem z tobą dźwigać ciężar ludu, a ty go sam już więcej nie będziesz musiał dźwigać.
A więc Mojżesz miał w sobie ducha. Jakiego? No pewnie Ducha Świętego. I najwyraźniej miał go tylko on jeden. A dopiero teraz Bóg postanowił go dać również tym siedemdziesięciu mężom.
18 Ludowi zaś powiedz: Oczyśćcie się na jutro, a będziecie jeść mięso. Narzekaliście przed Panem i wołaliście: Kto nam da mięso, abyśmy jedli? O, jak nam dobrze było w Egipcie! Teraz da wam Pan mięso do jedzenia. 19 Będziecie je spożywać nie tylko przez jeden dzień albo dwa, albo pięć czy dziesięć lub dwadzieścia, 20 lecz przez cały miesiąc, aż wam przez nozdrza wyjdzie i przejmie was wstrętem; odrzuciliście bowiem Pana, który jest pośrodku was, i narzekaliście przed Nim mówiąc: Dlaczego wyszliśmy z Egiptu?»
A więc Bóg chce teraz spełnić złośliwie prośby Izraela. Ja to rozumiem w ten sposób, że przez miesiąc nie będzie manny, ale samo mięso - no a samego mięsa za dużo raczej się nie zje.
21 Odpowiedział Mojżesz: «Sześćset tysięcy mężów pieszych liczy ten lud, pośród którego jestem, a ty mówisz: Dam im mięso i jeść będą przez cały miesiąc! 22 Gdyby się zabiło dla nich wszystkie owce i woły, czyżby to wystarczyło? Albo gdyby się wszystkie ryby morskie złowiło, czyż będzie im dosyć?»
Dziwny ten Mojżesz - tyle cudów już widział, a nie wierzył Bogu, że jest w stanie zesłać Izraelitom mięso. Ba, zobaczył przecież mannę z nieba na własne oczy. Skąd więc dalej u niego te wątpliwości?
23 Pan jednak odpowiedział Mojżeszowi: «Czyż ręka Pana jest zbyt krótka? Zobaczysz, czy mowa moja się spełni, czy też nie».
Podoba mi się to sformułowanie z ręką.
24 I wyszedł Mojżesz, by oznajmić ludowi słowa Pana. Następnie zwołał siedemdziesięciu starszych ludu i ustawił ich wokół namiotu. 25 A Pan zstąpił w obłoku i mówił z nim. Wziął z ducha, który był w nim, i przekazał go owym siedemdziesięciu starszym. A gdy spoczął na nich duch, wpadli w uniesienie prorockie. Nie powtórzyło się to jednak.
A więc Duch Święty został im udzielony jakby jednorazowo, skoro się to nie powtórzyło.
26 Dwóch mężów pozostało w obozie. Jeden nazywał się Eldad, a drugi Medad. Na nich też zstąpił duch, bo należeli do wezwanych, tylko nie przyszli do namiotu. Wpadli więc w obozie w uniesienie prorockie. 27 Przybiegł młodzieniec i doniósł Mojżeszowi: «Eldad i Medad wpadli w obozie w uniesienie prorockie». 28 Jozue, syn Nuna, który od młodości swojej był w służbie Mojżesza, zabrał głos i rzekł: «Mojżeszu, panie mój, zabroń im!» 29 Ale Mojżesz odparł: «Czyż zazdrosny jesteś o mnie? Oby tak cały lud Pana prorokował, oby mu dał Pan swego ducha!»
Tak się właśnie zorientowałem, że to jest pierwszy dar Ducha Świętego wymieniony w Biblii - dar prorokowania. No i widać tutaj również (chyba przede wszystkim), że dla Ducha przestrzeń nie ma zbytniego znaczenia - każdy powołany prorokował, nie ważne, czy przyszedł, czy nie.
30 Po czym udał się Mojżesz razem ze starszymi z powrotem do obozu. 31 Podniósł się wiatr zesłany przez Pana i przyniósł od morza przepiórki, i zrzucił na obóz z obu jego stron na dzień drogi, i pokryły ziemię na dwa łokcie wysoko. 32 Ludzie byli na nogach przez cały dzień, przez noc i następny dzień, i zbierali przepiórki. Kto mało zebrał, przyniósł najmniej dziesięć chomerów.
To chyba jeden z najbardziej spektakularnych cudów w Biblii. Dziwne, że tak mało się o nim mówi.

Ile to może być dzień drogi na pustyni? No, załóżmy, że 20km. Powiedzmy, że to promień koła, jakie pokryte zostało przepiórkami. Dwa łokcie to w przybliżeniu metr - taka jest zatem wysokość tej przestrzeni. To teraz szybka matematyka: 3,14*20 000*20 000*1 = 1,256 miliarda metrów sześciennych. W przeliczeniu na litry to 1,256 biliona (polskiego biliona) litrów.

Możemy założyć, że nie wszędzie te przepiórki były na metr, ale tylko w swoim "epicentrum". Jeśli przyjmiemy, że tworzą stożek, to dzielimy tą wielkość na trzy - mamy wciąż 418 miliardów litrów.

Jaką przestrzeń zajmuje przepiórka? No, mniej więcej tyle co kura - powiedzmy, że trzy litry (z dużym hakiem). Dzielimy naszą liczbę na trzy i wychodzi nam około 140 miliardów przepiórek. To 20 razy więcej niż ludzi na ziemi obecnie.

Dużo było różnych założeń w tych moich obliczeniach, ale skalę ilości można zobaczyć. Nie wiem, czy naturalnie w przyrodzie w ogóle istnieją takie ilości przedstawicieli danego gatunku. Całkiem możliwe więc, że były to przepiórki z całej ziemi, albo jeszcze trochę przez Boga "domnożone" ponad to.

Ogólnie o przepiórkach była już mowa wcześniej, w Wj 16, ale tam nie było mowy o takiej ilości. Napisane jest, że przepiórki były wieczorem, a rano była manna - to był ten pierwszy raz z manną. Nie jest to wiec raczej to samo wydarzenie, ale inny przypadek z przepiórkami, na pewno bardziej spektakularny.
I rozłożyli je wokół obozu. 33 Mięso jeszcze było między ich zębami, jeszcze nie przeżute, gdy już zapalił się gniew Pana przeciw ludowi i uderzył go Pan wielką plagą. 34 Dlatego też nazwano to miejsce Kibrot-Hattaawa, bo tam pochowano ludzi, których opanowało pożądanie.
A więc Bóg najzwyczajniej zabił tych, którzy byli zbyt łakomi. Hm, a może to w tych przepiórkach była jakaś trucizna?

Ja bym stawiał jednak na inną wersję - Bóg wystawił Izraelitów na próbę. Chciał sprawdzić, czy będą Go sławić i mu dziękować, czy będą się tylko obżerać. Tych, którzy obżerali się najbardziej, zabił bez namysłu, bo widać było ewidentnie, że do niczego już się nie nadają. Przynajmniej ja to rozumiem w ten sposób.
35 Z Kibrot-Hattaawa ruszył lud do Chaserot i tam rozbili obóz.
 O. I to już koniec dzisiejszego rozdziału.

8 komentarzy:

  1. Cześć
    Niedawno oglądałem film ala-dokumentalny o Górze Synaj (tej prawdziwej) i była tam też ciekawostka związana z przepiórkami. Okazuje się, że w jednym miejscu do dzisiaj przylatuje mnóstwo przepiórek i to bez żadnego wyraźnego celu- tylko po to, by paść ze zmęczenia na pustyni. W całej okolicy także podobno znajduje się też ogromna ilość ich kości.

    Wydaje mi się, że nie za bardzo można użyć promienia koła do obliczeń, tamten teren jest bardzo górzysty, Izraelici poruszali się jakimiś wąwozami, dolinami czy innymi przełęczami. Choć i tak musiało być tych przepiórek strasznie dużo.

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Hm, to ciekawe, a możesz podać linka do tego filmu?

      A co do moich obliczeń - chyba faktycznie nie są one najszczęśliwsze i masz rację, że chodzili jakimiś wąwozami. Napisane jest tam bowiem, że zrzucone zostały one "z obu stron". Czyli strony były dwie, a dwie strony są właśnie w wąwozie.

      No to policzmy teraz: załóżmy, że wąwóz miał 50m szerokości (pewnie miał więcej, ale to takie minimum). 40000*50*1 = 2mln m3 = 2mld litrów. Jeśli przepiórka zajmuje 3 litry, mamy 666 mln przepiórek. Uznając, że wysokość przestrzeni zmniejszała się z obu stron, można to podzielić na dwa - 300 milionów. Czyli jest to 500 razy mniej niż w moich początkowych obliczeniach. Ale i tak dużo :)

      Usuń
  2. Łap- http://www.youtube.com/watch?v=8tDtYKuEMso Film porusza wiele ciekawych zagadnień, przepiórki to tylko jedna z nich ale nie powiem nic dokładniej, zaskoczenie będzie większe :)


    Ja jeszcze wpadłem na inny pomysł obliczenia. "Kto mało zebrał przyniósł najmniej 10 chomerów" chomer to, jak podaje wikipedia 393 lub 230 litrów. Weźmy tą mniejszą miarę, czyli 10 * 230 litrów= 2300 litrów na osobę. Choć wydaje mi się, że to raczej na rodzinę, nie wydaje mi się żeby np. dziecko mogło tyle zebrać. Albo była mowa tylko o dorosłych. No ale weźmy rodzinę.
    Lud liczył "600 tyś. mężów pieszych". Podejrzewam więc, że był jeden facet na rodzinę.

    600 000 * 2300l = 1 380 000 000 czyli 1,38mld litrów przepiórek zebrali Izraelici
    Powiedzmy, że ta przepiórka zajmuje 3 litry więc jakby to podzielić to wychodzi 460 milionów. W sumie jeszcze więcej od twojego wyniku a to i tak przy najmniejszych założeniach.

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Aa, to ja też chciałem w ten sposób, ale myślałem, że skoro tego było tak dużo, to oni wszystkiego nie zebrali, tylko jeszcze sporo zostało. Tymczasem faktycznie, kontekst wąwozu i twoje obliczenia wskazują na to, że mogli zebrać wszystko. To by się z resztą zgadzało z sytuacją, bo po pierwsze - po co Bóg miałby zsyłać ptaki w zbyt wielkich ilościach i mieć potem wielkie gnicie, a po drugie - skoro ci Żydzi byli tacy głodni, to mogli zebrać wszystko.

      A że tobie wyszło więcej niż mi, to wskazuje tylko na to, że albo wąwóz był szerszy niż u mnie, albo dzień drogi to więcej niż 20 kilometrów (przyznam, że myślałem o drodze po jakimś grząskim piasku, a w takim wąwozie to się pewnie chodzi szybciej - na pielgrzymkach chodzi się po 35 km dziennie), albo ten metr wysokości był faktycznie nie tyko w "epicentrum", tak że dalej liniowo spadał, tylko jakoś inaczej.

      No, było tego w każdym razie od zatrzęsienia i jeszcze więcej.

      Usuń
  3. 51 yr old Environmental Tech Ira McCrisken, hailing from Chatsworth enjoys watching movies like Los Flamencos and Paintball. Took a trip to Primeval Beech Forests of the Carpathians and drives a Sierra 3500. zobacz

    OdpowiedzUsuń
  4. prawnik rzeszów - Jesteśmy prawnik-rzeszow.biz, kancelarią prawną z siedzibą w Rzeszowie. Jesteśmy małą kancelarią, dopiero zaczynamy swoją działalność, dlatego potrzebujemy dotrzeć do większej liczby osób. Oferujemy usługi prawnicze i musimy rozpowszechnić naszą nazwę, więc jeśli masz czas, aby napisać o nas, będziemy wdzięczni. Chciałabym podziękować za poświęcony czas, ponieważ wiem, że jesteście bardzo zajęci i naprawdę to doceniamy. Jeśli masz jakieś pytania, proszę nie krępuj się pytać.

    OdpowiedzUsuń
  5. a mnie ciekawi cos innego - każdy z tych starszych ludu dostał 1/70 ducha Mojżesza co spowodowało u nich uniesienie i prorokowanie; nie rozumiem jakim wiec cudem przed podziałem Mojżesz będąc wyposażonym w pełnie ducha po pierwsze wątpi w zapewnienia boskie, i wyrzuca Bogu, ze ten nie darzy go życzliwością. Czy Duch Święty mógłby cos takiego wyrzucać Bogu....mamy 2021 i szkoda ze blog przestal dzialac ale moze sie jeszcze wnowi dzialalnosc....

    OdpowiedzUsuń

Tagi

ofiara (53) 1. Księga Rodzaju (50) 2. Księga Wyjścia (40) 4. Księga Liczb (36) 5. Księga Powtórzonego Prawa (34) wojna (34) prawo (33) Kanaan (32) 9. Pierwsza Księga Samuela (31) kara (30) śmierć (30) bałwochwalstwo (29) 3. Księga Kapłańska (27) błogosławieństwo (27) żona (27) 6. Księga Jozuego (24) grzech (24) konsekwencja Boga (24) objawienie Boga (24) proroctwo (24) zwierzęta (24) niewolnictwo (23) kara śmierci (22) 7. Księga Sędziów (21) kapłaństwo (21) ołtarz (21) imię Boga (20) świętość (20) Synaj/Horeb (19) małżeństwo (19) nieczystość (18) król (17) pogaństwo (17) przybytek (17) złoto (17) bogowie pogańscy (16) bitwa (15) krew (15) morderstwo (15) przekleństwo (15) rzeź (15) Lewici (14) cuda (14) kłamstwo (14) seks (14) klątwa (13) przysięga (13) relacja z Bogiem (13) Duch Święty (12) aniołowie (12) geografia (12) kradzież (12) przymierze (12) srebro (12) strach (12) walka (12) 10. Druga Księga Samuela (11) chwała (11) czystość (11) metafory (11) olbrzymi (11) sprzeczność (11) szabat (11) wiara (11) Arka Przymierza (10) genealogia (10) liczby (10) miasta (10) ogień (10) sprawiedliwość (10) KRK (9) jednostki miar (9) sędziowie (9) urim i tummim (9) święta wojna (9) handel (8) imię (8) obrzezanie (8) oczyszczenie (8) pierworództwo (8) post (8) posążki (8) posłuszeństwo (8) radość (8) wędrówka (8) zaufanie Bogu (8) świat przedpotopowy (8) żałoba (8) dziesięć przykazań (7) lewirat (7) miasto (7) miłość (7) odwaga/męstwo (7) plon (7) prorocze sny (7) stela (7) tablice Świadectwa (7) wino (7) własność (7) łupy wojenne (7) święto (7) Pascha (6) Szeol (6) chleb (6) cudzołóstwo (6) dziesięcina (6) gest kołysania (6) gwałt (6) homoseksualizm (6) kazirodztwo (6) narzekanie (6) obietnica Boga (6) okupacja (6) pieśń (6) plemiona Izraela (6) pokora (6) pomazaniec (6) prostytucja (6) rodzina (6) wiarygodność (6) wolna wola (6) zabójstwo (6) zdrada (6) zemsta (6) zło (6) świadek (6) życie po śmierci (6) Baal (5) choroba (5) dziewictwo (5) gniew Boży (5) gościnność (5) głód (5) hańba (5) książęta (5) losowanie (5) namaszczenie (5) pierwsi ludzie (5) plagi egipskie (5) rok szabatowy (5) symbole (5) sądy (5) trąby (5) trąd (5) uczta (5) ukamienowanie (5) zapowiedź Jezusa (5) łaska (5) ślub (5) świątynia (5) 8. Księga Rut (4) Aszera (4) azyl (4) cheruby (4) diabeł (4) donosicielstwo (4) duma/honor (4) głupota (4) humor Boga (4) konsekwencja człowieka (4) laska Aarona (4) nawrócenie (4) pełnoletność (4) plaga (4) pogrzeb (4) pokarm (4) pokój (4) potop (4) poświęcenie (4) predestynacja (4) szaty kapłańskie (4) wolność (4) współczesność (4) wyjaśnianie snów (4) wystawianie Boga na próbę (4) władza mężczyzny nad kobietą (4) włosy (4) anarchia (3) bezpieczeństwo (3) cudzoziemcy (3) czarownicy (3) demony (3) dobro (3) kalectwo (3) kanibalizm (3) korupcja (3) miłość Boga (3) modlitwa (3) morale (3) nagość (3) natchnienie (3) nazireat (3) odpowiedzialność zbiorowa (3) odwet (3) ofiara z ludzi (3) okrucieństwo (3) patriotyzm (3) podatek (3) poezja (3) pokusy (3) poligamia (3) przebaczenie (3) przebłaganie (3) próba (3) pycha (3) rok jubileuszowy (3) rozmowa twarzą w twarz (3) rozmowa z Bogiem (3) samobósjtwo (3) samookaleczenie (3) serce (3) spadek (3) spisek (3) służba (3) tłuszcz (3) ułomność (3) woda święcona (3) wojna domowa (3) wróżby (3) wstawiennictwo (3) wstrzemięźliwość seksualna (3) wytrysk (3) wódz (3) władza (3) zazdrość (3) ziemia (3) zwycięstwo (3) śpiew (3) Belial (2) Jordan (2) Księga Sprawiedliwego (2) Księga Wojen Jahwe (2) bajka/alegoria/przypowieść (2) biżuteria (2) bluźnierstwo (2) bojaźń Boża (2) bożki (2) broda (2) bunt (2) całopalenie (2) ceny (2) ciąża (2) części składowe człowieka (2) dary (2) delegowanie (2) dobrobyt (2) dzieci (2) dług (2) egoizm (2) eksperyment (2) eugenika (2) gest podnoszenia (2) grzywna (2) higiena (2) hizop (2) ironia (2) kadzidło (2) kastracja (2) manna z nieba (2) masturbacja (2) matematyka (2) miesiączka (2) mięso (2) moc (2) muzyka (2) mściciel (2) namiot (2) nienawiść (2) oblicze Boga (2) obrazy (2) obłok (2) opętanie (2) oszustwo (2) owce (2) pamięć o zmarłych (2) pejsy (2) piękno (2) porwanie (2) powieszenie (2) pościg (2) praca (2) proces sądowy (2) protestantyzm (2) prześladowanie (2) przyjaźń/braterstwo (2) przykazanie miłości (2) przypominacze (2) rozbój (2) rozpacz (2) rozwód (2) spis ludności (2) spryt (2) synowie Izraela (2) szpiedzy (2) tkaniny (2) tolerancja (2) traktowanie zwierząt (2) ubóstwo (2) upojenie alkoholowe (2) upozorowanie śmierci (2) wniebowzięcie (2) wody ponad sklepieniem (2) wróżbici (2) wywoływanie duchów (2) zbezczeszczenie (2) zmartwychwstanie (2) zoofilia (2) zwiad (2) zwłoki (2) świecznik (2) życie (2) Azazel (1) Betlejem (1) Księga Przymierza (1) Mojżesz vs Jezus (1) Moloch (1) aborcja (1) absurd (1) analogie (1) antykoncepcja (1) archeologia (1) autorytet (1) bezpłodność (1) bicie (1) bisior (1) cegły (1) chciwość (1) cherem (1) choroba psychiczna (1) chowanie się (1) chłosta (1) ciemność (1) cytra (1) czary (1) czerwona krowa (1) depresja (1) dom (1) dzwonki (1) długowieczność (1) efa (1) eutanazja (1) genitalia (1) gniew (1) golenie (1) gorliwość (1) harem (1) holokaust (1) kalendarz (1) kamikadze (1) kara dla zwierząt (1) kara doczesna (1) klękanie (1) klęska (1) kompromitacja (1) konflikt prawa (1) konnica (1) konspiracja (1) kosmici (1) kozioł ofiarny (1) kremacja (1) ksenofobia (1) księga w niebie (1) kwarantanna (1) kwas (1) lampa oliwna (1) leczenie (1) lichwa (1) logistyka (1) maca (1) magia (1) mieszkanie Boga (1) miłosierdzie (1) mniejsze zło (1) mumifikacja (1) mądrość (1) nacjonalizm (1) nadgorliwość (1) nałożenie rąk (1) nałożnica (1) niebo (1) nierząd (1) niewdzięczność (1) nonkonformizm (1) nowy człowiek (1) obelga (1) obgadywanie (1) oblężenie (1) obmycie rąk (1) obyczaje (1) obóz (1) odcięcie głowy (1) odosobnienie (1) ojcostwo (1) omijanie prawa (1) organizacja (1) pamiątka (1) paranoja (1) patent (1) pałac (1) państwo (1) picie (1) pieczywo (1) podejrzliwość (1) podsumowanie (1) podział dóbr (1) pogarda (1) pojedynek (1) pokuta (1) pokłon (1) poród (1) potępienie (1) powołanie (1) pożądanie (1) proaktywność (1) przebłagalnia (1) przepiórki (1) przyzwoitość (1) próba zabójstwa (1) rasizm (1) reputacja (1) rozejm (1) rozkazy (1) rzeczy zaginione (1) samosąd (1) skromność (1) smak (1) socjalizm (1) spekulacja (1) sumienie (1) sykl (1) synowie Boga (1) szaleństwo (1) szarańcza (1) szatan (1) sól (1) sąd Boży (1) sława (1) sługa (1) tajemnice (1) taktyka (1) taniec (1) tatuaże (1) terafim (1) tortury (1) tragizm (1) ubrania (1) uczciwość (1) umowa z Bogiem (1) upór (1) wesele (1) wielożeństwo (1) wierność (1) wiosna (1) więzienie (1) więzy krwi (1) wrzody (1) wstyd (1) wychwalanie Boga (1) wygnanie (1) wyrocznia (1) wyzysk (1) wątpliwości (1) węże (1) zagadka (1) zaklęcia (1) zaokrąglenie (1) zastępstwo (1) zauroczenie (1) zbawienie (1) zbieg okoliczności (1) zgorszenie (1) zwyczaje (1) łakomstwo (1) ściepa (1) święci (1) święta ziemia (1) żal Boga (1) żniwa (1) życie płodowe (1)