Lb 6 - długie włosy dla Boga i ulubiony tekst błogosławieństwa

W dzisiejszym rozdziale mowa jest o dwóch rzeczach: nazireacie, czyli specjalnym czasowym oddaniu dla Boga, oraz o błogosławieństwie. Konkretnie treść wzorcowego błogosławieństwa zostaje podana przez Boga na końcu tego rozdziału, ja zaś ją sobie rozbijam na czynniki pierwsze.

1 Przemówił znowu Pan do Mojżesza tymi słowami: 2 «Tak mów do Izraelitów: gdy jaki mężczyzna lub kobieta złoży ślub nazireatu, aby się poświęcić dla Pana, 3 musi się powstrzymać od wina i sycery, nie może używać octu winnego i octu z sycery ani soku z winogron; nie wolno mu jeść winogron zarówno świeżych, jak i suszonych.

Hm, wino i sycera to ja rozumiem, bo to alkohol. Ale dlaczego nie wolno mu nawet jeść winogron? Dziwne...

Nazireat to jest ta rzecz, która będzie dotyczyć Samsona - ale to kilka ksiąg dalej. Zastanawiam się też - czy tylko u mnie nazireat budzi niezdrowe skojarzenia lingwistyczne z nazizmem?

Oprócz tego ciekawa rzecz: nazireat może dotyczyć również kobiet.

4 Przez cały czas trwania nazireatu nie będzie niczego spożywać z winnego szczepu, począwszy od winogron niedojrzałych aż do wytłoczyn. 5 Przez cały czas trwania nazireatu nożyce nie dotkną jego głowy. Dopóki nie upłynie okres czasu, na który poświęcił się Panu, będzie święty i ma pozwolić, by włosy jego rosły swobodnie. 6 W okresie, kiedy jest poświęcony dla Pana, nie może się zbliżyć do żadnego trupa. 7 Nawet przy swoim zmarłym ojcu, matce, bracie czy siostrze nie może zaciągnąć nieczystości, gdyż nosi na swej głowie [znamię] poświęcenia dla Pana. 8 Podczas całego okresu trwania nazireatu jest poświęcony dla Pana.

 Pytanie, jakie może się zrodzić w głowie współczesnego człowieka brzmi: po co? Po co ktoś miałby dobrowolnie nakładać na siebie ograniczenia w ramach poświęcenia dla Boga? I dlaczego akurat musi to przyjąć taką formę?

W sumie pierwsze wytłumaczenie, jakie nasuwa się na myśl, to miłość. Chociaż brzmi to bardzo sztampowo i górnolotnie. Miłość do Boga, czyli chęć czynienia tego, co Jemu podoba się najbardziej. A skoro Bóg ustanowił coś takiego jak nazireat, to chyba zrobił to po coś. Widocznie taka forma poświęcenia z jakichś względów mu się podoba.

Jedna tylko rzecz rzuciła mi się w oczy odnośnie tego nazireatu. Mowa jest o włosach, winogronach, trupach - ale nigdzie nie ma wzmianki o seksie. A wydawałoby się na chłopski rozum, że tak bliskie oddanie Bogu powinno być powiązane również ze wstrzemięźliwością seksualną.

9 Gdyby jednak ktoś nagle przy nim umarł, i sprowadził przez to nieczystość na jego poświęconą głowę, to on ostrzyże ją w dniu oczyszczenia: ostrzyże ją dnia siódmego. 10 Ósmego dnia przyniesie dwie synogarlice albo dwa młode gołębie kapłanowi przy wejściu do Namiotu Spotkania. 11 Jednego złoży kapłan jako ofiarę przebłagalną, drugiego zaś na ofiarę całopalną, i dokona przebłagania za niego, za winę, jaką zaciągnął przy zwłokach zmarłego. W ten dzień zostanie znów głowa jego poświęcona.

To ciekawe, że to właśnie jego głowa jest poświęcona, a nie cały on. Zapewne ma to jakiś związek z włosami.

12 Poświęci się znowu dla Pana na czas nazireatu i przyprowadzi baranka rocznego jako ofiarę zadośćuczynienia. Poprzedni jednak okres nie będzie policzony, gdyż splamił swoje poświęcenie.

 Zastanawiam się tylko, jaki konkretnie ma być to okres. Dobrowolnie ustalony? Bo jakoś nie zobaczyłem w tekście żadnych ustaleń czasowych.

13 Takie jest prawo dotyczące nazirejczyków. W dniu, kiedy upłynie czas nazireatu, przyprowadzi się go ku wejściu do Namiotu Spotkania. 14 A on przyniesie jako dar ofiarny dla Pana baranka jednorocznego bez skazy na ofiarę całopalną, dalej, jednoroczną owieczkę bez skazy na ofiarę przebłagalną i barana bez skazy jako ofiarę biesiadną,15 nadto kosz chlebów przaśnych z najczystszej mąki zaprawionej oliwą i przaśne podpłomyki pomazane oliwą, łącznie z przynależną do nich ofiarą pokarmową i płynną. 16 Kapłan zaniesie wszystko przed Pana i złoży ofiarę przebłagalną oraz ofiarę całopalenia. 17 Barana natomiast złoży jako ofiarę biesiadną dla Pana, łącznie z koszem chlebów przaśnych. Kapłan złoży potem jego ofiarę pokarmową i płynną

Naprawdę sporo tych ofiar jest wymaganych. Taki nazirejczyk musiał być dość bogaty.

18 Wtedy u wejścia do Namiotu Spotkania ostrzyże nazirejczyk swe poświęcone włosy i rzuci je w ogień, w którym płonie ofiara biesiadna.

A to ciekawa rzecz. Ofiara biesiadna to coś jakby ucztowanie z Bogiem. Jeśli więc wrzuca on swoje włosy do ognia tej ofiary, to tak jakby Bóg zjadł jego włosy...

19 Następnie weźmie kapłan ugotowaną łopatkę barana, chleb przaśny z kosza oraz przaśny podpłomyk i złoży je na ręce nazirejczyka, gdy on już ostrzyże swe włosy. 20 Kapłan darami ofiarnymi wykona gest kołysania przed Panem; jest to święty dar należny kapłanowi prócz mostka kołysania i uda odłożonego na ofiarę. Odtąd może nazirejczyk pić wino. 21 Takie jest prawo odnoszące się tak do nazirejczyka, który złoży śluby, jak do darów ofiarnych ślubowanych Panu, niezależnie od tego, na co go stać. Stosownie do ślubu winien wypełnić wszystkie prawa swego nazireatu».

No i to tyle jeśli chodzi o nazireat.

22 I mówił znowu Pan do Mojżesza tymi słowami: 23 «Powiedz Aaronowi i jego synom: tak oto macie błogosławić Izraelitom. Powiecie im: 24 Niech cię Pan błogosławi i strzeże. 25 Niech Pan rozpromieni oblicze swe nad tobą, niech cię obdarzy swą łaską. 26 Niech zwróci ku tobie oblicze swoje i niech cię obdarzy pokojem. 27 Tak będą wzywać imienia mojego nad Izraelitami, a Ja im będę błogosławił».

 Hm, a więc jest to, można powiedzieć, zalecana przez Boga forma błogosławieństwa. Jej czynniki pierwsze to:

1. Błogosławieństwo Boga - czyli po prostu o ogół dobrobytu, jaki człowiek otrzymuje w darze od Boga.
2. Straż ze strony Boga - a więc bezpieczeństwo.
3. Rozpromienienie oblicza - można to odczytać jako coś w rodzaju uśmiechu skierowanego do człowieka.
4. Łaska - to kolejne często używane słowo, nad znaczeniem którego rzadko ktoś się pochyla. Można je chyba odczytać jako synonim błogosławieństwa - niezasłużone dary od Boga. Łaska kojarzy mi się również z przebaczeniem win, za które normalnie trzeba by było ponieść karę. Biblia Gdańska i Warszawska tłumaczą natomiast ten fragment jako "niech ci miłościw będzie" - a więc nie łaska, ale po prostu miłość, miłosierdzie.
5. Zwrócenie oblicza - zastanawiam się, czym to się różni od rozpromienienia oblicza, bo na pierwszy rzut oka jest to to samo. Zwrócenie ma jednak miejsce wtedy, kiedy wcześniej jest odwrócone. Kojarzy mi się to zatem z sytuacją, gdy ktoś zgrzeszył i woła o przebaczenie. Albo po prostu - w momencie, gdy ktoś zaczyna się modlić. No bo być może Bóg nie słucha naszych myśli cały czas, ale tylko wtedy, gdy mówimy wprost do Niego.
6. Obdarzenie pokojem - można to rozumieć zarówno jako pokój zewnętrzny, czyli bezpieczeństwo, jak i wewnętrzny, czyli poczucie spokoju, błogości, ładu wewnętrznego.

No i to tyle, co jestem w stanie napisać na ten temat. W zasadzie poszczególne elementy tego błogosławieństwa są bardzo do siebie podobne, przez co człowiek słuchając ich ma wrażenie lekkiego wodolejstwa. Ale z drugiej strony w takich powtórzeniach rzeczy zbieżnych ze sobą jest też pewien artyzm.

Tak czy inaczej, to właśnie w taki sposób Izraelici mieli błogosławić się najczęściej. Błogosławić, czyli w tym sensie tak jakby składać sobie życzenia, tyle że w obliczu Boga i do Boga.