1 Dalej Pan powiedział do Mojżesza: 2 «Mów do całej społeczności Izraelitów i powiedz im: Bądźcie świętymi, bo Ja jestem święty, Pan, Bóg wasz! 3 Każdy z was będzie szanował matkę i ojca i będzie zachowywał moje szabaty. Ja jestem Pan, Bóg wasz! 4 Nie zwracajcie się do bożków. Nie czyńcie sobie bogów z lanego metalu. Ja jestem Pan, Bóg wasz! 5 Kiedy będziecie składać Panu ofiarę biesiadną, składajcie ją tak, aby Mu była przyjemna. 6 Będziecie z niej jedli w sam dzień ofiary i w następnym dniu. To, co pozostanie na trzeci dzień, będzie spalone w ogniu. 7 Gdyby kto jadł z niej na trzeci dzień, byłaby to rzecz nieświeża, nie byłaby przyjemna [Bogu]. 8 Kto będzie z niej jeść, zaciągnie winę, bo zbezcześcił świętość Pana. Taki człowiek będzie wykluczony spośród swojego ludu.No to ma sens - po trzech dniach mięso może się zrobić nieświeże.
9 Kiedy żąć będziecie zboże ziemi waszej, nie będziesz żął aż do samego skraju pola i nie będziesz zbierał kłosów pozostałych na polu. 10 Nie będziesz ogołacał winnicy i nie będziesz zbierał tego, co spadło na ziemię w winnicy. Zostawisz to dla ubogiego i dla przybysza. Ja jestem Pan, Bóg wasz!A to jest ciekawy przepis, no i niewątpliwie dobry. Wymusza kontrolowanie własnej chciwości. Z drugiej strony jednak istnieje przecież ryzyko, że owe niezżęte zboże i upadłe winogrona po prostu zepsują się na tej ziemi, bo nikt po nie nie przyjdzie. Cóż, mówi się trudno.
11 Nie będziecie kraść, nie będziecie kłamać, nie będziecie oszukiwać jeden drugiego.Ten werset mnie zastanowił, bowiem pierwszy raz powiedziane jest tutaj tak jasno, że nie powinno się w ogóle kłamać. Postanowiłem więc sprawdzić, jak to wygląda w oryginale interlinearnym i wygląda to... hm, nieco inaczej.
Oprócz kradzieży, co do której nie ma wątpliwości, pojawiają się wyrażenia "dissimulate" oraz "(deal)-falsely man in·companion-of·him". To pierwsze znaczy tyle co "symulować". A więc nie chodzi sctricte o każde kłamstwo - może bardziej o udawanie czegoś, odgrywanie przed kimś fałszywej roli. Sprawdziłem jeszcze z ciekawości, czy jest w Biblii inne słowo określające po prostu kłamstwo. No i znalazłem: Lb 23, 19 - mowa jest tam, o tym, iż Bóg nie kłamie i użyte jest inne słowo, "u·ikzb".
Zaś co do drugiego wyrażenia - problemem jest słówko "deal", które dodane zostało w domyśle. Tak naprawdę wiemy tu tylko tyle, że chodzi o robieniu czegoś (nie wiadomo czego) fałszywie w towarzystwie drugiego człowieka. Ogólnie bardzo niejasny przekład, Świadkowie Jehowy tłumaczą to na przykład jako: "sprzeniewierzać swemu towarzyszowi".
Nie wiadomo więc, o co tutaj chodzi, niemniej gdyby chodziło stricte o kłamstwo i każde kłamstwo, to użyte zostałoby prostsze sformułowanie "u·ikzb", którego tutaj nie ma.
12 Nie będziecie przysięgać fałszywie na moje imię. Byłoby to zbezczeszczenie imienia Boga twego. Ja jestem Pan! 13 Nie będziesz uciskał bliźniego, nie będziesz go wyzyskiwał.Znowu niejasne tłumaczenie. "Wyzysk" dzisiaj jest różnie rozumiany, tymczasem inne tłumaczenia mówią o "obdzieraniu" czy "grabieniu". Biblia interlinearna: "pillage" - czyli grabież. Nie chodzi więc tutaj raczej o wyzysk w rozumieniu dzisiejszych socjalistów, czyli o wykorzystywanie pracownika w ramach zawartej z nim umowy.
Zapłata najemnika nie będzie pozostawać w twoim domu przez noc aż do poranka.Chodzi najwyraźniej tylko o przypadek, gdy najemnik ma dostawać dniówki - bo byłoby bez sensu rozumieć to w ten sposób, że nie można dawać ludziom wypłaty co miesiąc (wtedy wszakże też zapłata zostaje w domu przez noc).
14 Nie będziesz złorzeczył głuchemu. Nie będziesz kładł przeszkody przed niewidomym, ale będziesz się bał Boga twego. Ja jestem Pan!
15 Nie będziecie wydawać niesprawiedliwych wyroków. Nie będziesz stronniczym na korzyść ubogiego, ani nie będziesz miał względów dla bogatego.No proszę, o stronnictwie dla ubogiego też jest mowa - a więc sprawiedliwość jest jedna, nie ma ulgi dla biednych.
Sprawiedliwie będziesz sądził bliźniego. 16 Nie będziesz szerzył oszczerstw między krewnymi, nie będziesz czyhał na życie bliźniego. Ja jestem Pan! 17 Nie będziesz żywił w sercu nienawiści do brata. Będziesz upominał bliźniego, aby nie zaciągnąć winy z jego powodu.A to ostatnie jest ciekawe - wygląda więc na to, że zaniedbanie upomnienia dla kogoś również może być grzechem. Skojarzyło mi się to z Katechizmem KRK, gdzie wyszczególnione było coś takiego jak "grzechy cudze" - generalnie chodziło właśnie o brak reakcji na grzech u drugiego człowieka.
Zastanowić się trzeba tylko, czy brak upomnienia wiąże się z naszą winą w każdym przypadku. Wiadomo bowiem, że czasami można otrzymać efekt odwrotny do zamierzonego - gdyby Żydzi w gettach zaczęli upominać Niemców, że grzeszą, raczej nie przyniosłoby to pozytywnych efektów. Ja rozumiem więc ten fragment tak, że chodzi tylko o sytuację, gdzie nasza uwaga faktycznie może coś zdziałać.
18 Nie będziesz szukał pomsty, nie będziesz żywił urazy do synów twego ludu, ale będziesz miłował bliźniego jak siebie samego. Ja jestem Pan!A więc to tutaj po raz pierwszy sformułowane jest tzw. "drugie przykazanie miłości".
19 Będziecie przestrzegać moich ustaw. Nie będziesz łączył dwóch gatunków bydląt. Nie będziesz obsiewał pola dwoma rodzajami ziarna. Nie będziesz nosił ubrania utkanego z dwóch rodzajów nici.No tego to ja za bardzo nie rozumiem. Co złego jest w ubraniu uszytym z dwóch rodzajów nici?
Wiem, że ktoś interpretował ten zapis szerzej - że w naszym życiu nie może istnieć rozdwojenie. Nie wiem tylko, czy był to któryś z apostołów, czy może jakiś współczesny pastor.
20 Jeżeli kto obcuje cieleśnie z kobietą wylewając nasienie, a ona jest niewolnicą przeznaczoną dla innego męża, ale jeszcze nie wykupioną ani obdarzoną wolnością, to będzie im wymierzona kara, jednak nie kara śmierci, bo ona nie była obdarzona wolnością.A zatem normalnie, w przypadku kobiety wolnej, byłaby za to kara śmierci.
21 Przyprowadzi mężczyzna przed wejście do Namiotu Spotkania swoją ofiarę zadośćuczynienia dla Pana, to jest barana na zadośćuczynienie. 22 Kapłan dokona za niego przebłagania przed Panem, ofiarując barana na zadośćuczynienie za grzech, który on popełnił, i będzie mu odpuszczony grzech, który popełnił.
23 Kiedy wejdziecie do kraju i zasadzicie drzewa owocowe wszelkiego gatunku, będziecie uważać ich owoce za nieobrzezane.A to ciekawa sprawa - nieobrzezane owoce. Czyli co, jabłka z napletkami?!
No ale nieobrzezane w tym sensie znaczy chyba tyle co nieczyste.
Trzy lata pozostaną one "nieobrzezane", nie będziecie ich jeść. 24 W czwartym roku wszystkie ich owoce będą poświęcone jako dar radosny dla Pana. 25 W piątym roku będziecie jedli ich owoce, aby pomnożył się wasz dochód z nich. Ja jestem Pan, Bóg wasz!To mnie zdziwiło. Chodzi tu o tzw. fryzurę "na pazia"? Najwyraźniej ma to jakiś związek z pogańskimi obrządkami, tak wynikałoby z kontekstu.
26 Nie będziecie jeść niczego z krwią. Nie będziecie uprawiać wróżbiarstwa. Nie będziecie uprawiać czarów. 27 Nie będziecie obcinać w kółko włosów na głowie.
Nie będziesz golił włosów po bokach brody.Ten przepis mnie powalił... a więc to stąd się wzięły pejsy u Żydów! Cóż za genialne odkrycie!
Tylko że po sprawdzeniu, jak to wygląda w oryginale, coś mi się tutaj nie zgadza. W Biblii interlinearnej napisane jest "ruin edge-of beard-of you" - czyli tyle co "niszczyć krawędź swojej brody". Skąd pewność, że owa "krawędź brody" to właśnie pejs? Bo mi to wygląda jak jakiś konkretny obrządek pogański, który nie wiadomo, jak wyglądał, ale był zakazany.
28 Nie będziecie nacinać ciała na znak żałoby po zmarłym.Kolejna ciekawa sprawa - to mi się kojarzy jednoznacznie z popularnym ostatnio wśród nastolatków "cięciem się". Co prawda dziś nie czyni się tego ze względu na żałobę po zmarłym, częściej z powodu nieszczęśliwej miłości, ale można to chyba wrzucić do jednego worka - chodzi o upust negatywnych emocji. Nigdy mi się ten zwyczaj nie podobał, a teraz mam do tego jeszcze argument z Biblii.
Nie będziecie się tatuować.Znowu bolesny dla wielu współczesnych ludzi zakaz. A ksiądz Natanek też potępiał tatuaże, z tego co pamiętam.
Ja jestem Pan! 29 Nie wydawaj swej córki na hańbę, czyniąc ją nierządnicą, aby kraj nie uległ nierządowi i nie był pełen rozpusty.O, a to też ciekawy przepis. W sumie oczywista rzecz, wydawałoby się.
30 Będziecie zachowywać moje szabaty i szanować mój święty przybytek. Ja jestem Pan! 31 Nie będziecie się zwracać do wywołujących duchy ani do wróżbitów. Nie będziecie zasięgać ich rady, aby nie splugawić się przez nich. Ja jestem Pan, Bóg wasz!Jakby nie było, znowu przepis jak najbardziej na czasie. Bardzo ponadczasowy ten dzisiejszy rozdział.
32 Przed siwizną wstaniesz, będziesz szanował oblicze starca, w ten sposób okażesz bojaźń Bożą. Ja jestem Pan! 33 Jeżeli w waszym kraju osiedli się przybysz, nie będziecie go uciskać. 34 Przybysza, który się osiedlił wśród was, będziecie uważać za obywatela. Będziesz go miłował jak siebie samego, bo i wy byliście przybyszami w ziemi egipskiej. Ja jestem Pan, Bóg wasz! 35 Nie będziecie popełniać niesprawiedliwości w wyrokach, w miarach, w wagach, w objętości. 36 Będziecie mieć wagi sprawiedliwe, odważniki sprawiedliwe, sprawiedliwą efę, sprawiedliwy hin. Ja jestem Pan, Bóg wasz, który wyprowadził was z ziemi egipskiej! 37 Będziecie strzec wszystkich ustaw moich i wszystkich wyroków moich. Będziecie je wykonywać. Ja jestem Pan!»No i to już koniec. Jeden z ciekawszych rozdziałów w Księdze Kapłańskiej. Cały problem w jego interpretacji polega na tym, że najchętniej przepisy te traktowałoby się wybiórczo - czyli np. każdy się zgodzi z "przykazaniem miłości", jednak co do golenia włosów i brody można się zastanawiać, jaki jest w tym sens. Podobnie jak z sensem różnych wcześniejszych przepisów.
To co spadła a nie zostało wzięta stanie się nawozem, czyli tylko użyźni glebę. Dwa różne rodzaje zbóż niszczą szybciej tą glebę. Inne ludy tego nie wiedziały i siały co chciały a potem się dziwiły, że w ich kraju panuje głód, bo nic nie chciało rosnąć na zniszczonej ziemi. A z tym rozdwojeniem to chyba nawet Martin mówił w którymś z odcinków. Zastanawiam się jakby dzisiaj "starszyzna" zareagowała gdybym wstawał. Pewnie z wielkim zdziwieniem, bo nikt już nie szanuje ludzi starszych. Wg. prawa z tego rozdziału są bardzo pożyteczne i mądre,a z tymi tatuażami to chyba było tak, że były zakazane, bo nie były robione w sanitarny sposób, tylko brano jakąś igłę z zanieczyszczonym sokiem jakiejś rośliny i wdawało się zakażenie, które doprowadzało do śmierci. Przynajmniej tak myślę :P
OdpowiedzUsuńHm, no ciekawe spostrzeżenia masz. Chociaż o ile dwa różne zboża można wytłumaczyć, o tyle szatę z dwóch rodzajów nici już trudniej.
UsuńA co do tatuaży - faktycznie, może chodzić tylko o higienę, ale pewności nie ma. W sumie z tym cięciem się to też o higienę może chodzić. Ale z goleniem włosów i brody to już raczej nie - może więc chodzić o jakieś rzeczy demoniczne. Zaś skoro te wersety znajdują się blisko siebie, to można przypuszczać, że cięcie się i tatuaże również mogły mieć jakiś nieznany, głębszy sens.