1 Te są prawa, które im przedstawisz. 2 Jeśli kupisz niewolnika - Hebrajczyka, będzie <ci> służył sześć lat, w siódmym roku zwolnisz go bez wykupu. 3 Jeśli przyszedł sam, odejdzie sam, a jeśli miał żonę, odejdzie z żoną. 4 Lecz jeśli jego pan dał mu żonę, która zrodziła mu synów i córki, żona jak i dzieci będą należeć do pana, a on odejdzie sam.No tak, to jest zrozumiałe - w końcu w innym przypadku ów niewolnik zabrałby panu jego własną niewolnicę.
5 A jeśliby niewolnik oświadczył wyraźnie: "Miłuję mojego pana, moją żonę i moje dzieci i nie chcę odejść wolny", 6 wówczas zaprowadzi go pan przed Boga i zawiedzie do drzwi albo do bramy, i przekłuje mu pan jego ucho szydłem, i będzie niewolnikiem jego na zawsze.Ciekaw jestem, czy często zdarzały się takie przypadki. Właściwie czemu nie? Niewolnictwo kojarzy się nam dzisiaj głównie z wielkim nieszczęściem dla człowieka, jednak jeśli faktycznie pan o niego dbał, a on sam by sobie na wolności nie poradził, bo był na przykład zbyt głupi, to niewola mogła być dla niego idealnym sposobem na życie.
7 Jeśliby ktoś sprzedał swą córkę w niewolę jako niewolnicę, nie odejdzie ona, jak odchodzą niewolnicy. 8 A jeśliby nie spodobała się panu, który <przeznaczył ją> dla siebie, niech pozwoli ją wykupić.Chodzi chyba o to, że pełni ona wówczas rolę drugorzędnej żony. "Przeznaczył ją dla siebie" - czyli najwyraźniej chciał mieć ją w swoim łóżku.
No i teraz pytanie: skąd takie prawo? Dlaczego niewolnicy mogą odchodzić, a niewolnice nie?
Ja widzę tylko jedno uzasadnienie tego zapisu. Chodzi o to, że z niewolnicą jej pan może uprawiać seks, a z niewolnikiem nie (potępienie gejów będzie jeszcze później). Dlatego wypuszczenie niewolnika nie stanowi dla niego dużej straty osobistej, a niewolnicy - owszem. W końcu w niewolnicy można się nawet zakochać.
Ale nie może jej sprzedać obcemu narodowi, gdyż byłoby to oszustwem wobec niej.Ciekawe dlaczego oszustwem. Może ma związek z tym, że inne narody traktowały swoich niewolników gorzej?
9 Jeśli zaś przeznaczył ją dla syna, to niech uczyni z nią, jak prawo nakazuje obejść się z córkami.A to ciekawe. Wobec tego można spojrzeć na to w ten sposób, że córka u Izraelitów to taka jakby niewolnica - bo ma te same prawa.
10 Jeśli zaś weźmie sobie inną, nie może tamtej odmawiać pożywienia, odzieży i wspólnego mieszkania. 11 Jeśli nie spełni wobec niej tych trzech warunków, wówczas odejdzie ona wolna bez wykupu.Zastanawia mnie ten fragment "jeśli zaś weźmie sobie inną" - czy to oznacza, że jak weźmie inną, to z tą już nie może współżyć, czy raczej chodzi o to, że jeśli weźmie inną, która jest lepsza i tamtej starej już nie chce? Innymi słowy chodzi mi o to, czy jeśli pan ma kilka niewolnic, to czy może je sobie w łóżku wymieniać i robić z nimi trójkąty. Póki co nic nie wskazuje na to, że nie.
12 Jeśli kto tak uderzy kogoś, że uderzony umrze, winien sam być śmiercią ukarany. 13 [W tym jednak wypadku], gdy nie czyhał na niego, a tylko Bóg dopuścił, że sam wpadł w ręce, wyznaczę ci miejsce, do którego będzie mógł uciekać [zabójca].A więc mamy tutaj pierwsze rozgraniczenie morderstwa i zabójstwa przez przypadek. Widać, że drugi przypadek potraktowany jest łagodniej.
14 Jeśli zaś ktoś posunąłby się do tego, że bliźniego zabiłby podstępnie, oderwiesz go nawet od mego ołtarza, aby ukarać śmiercią.Zastanawiam się, czym różni się morderstwo podstępne od takiego, gdy ktoś na kogoś czyhał. Czyhanie to nie jest również podstęp? No ale widać, że każdy morderca ma zostać zabity, więc nie ma się w co tu wgłębiać.
15 Kto by uderzył swego ojca albo matkę, winien być ukarany śmiercią.Gdyby stosować to prawo również dzisiaj, wskaźniki demograficzne spadłyby nam na łeb... No, chyba że chodzi tylko o dorosłych, świadomych ludzi.
16 Kto by porwał człowieka i sprzedał go, albo znaleziono by go jeszcze w jego ręku, winien być ukarany śmiercią. 17 Kto by złorzeczył ojcu albo matce, winien być ukarany śmiercią.Kolejny przepis, który poskutkowałby dzisiaj ludobójstwem...
18 Kto by w kłótni uderzył bliźniego kamieniem albo pięścią, ale go nie zabił, tylko zmusił do pozostania w łóżku, 19 to gdy ten wstanie i będzie o lasce chodził na dworze, ten, który go uderzył, będzie wolny i tylko mu wynagrodzi przerwę w pracy, i dołoży starań, żeby go wyleczyć.A więc kara za rozboje nie jest znowu taka wielka.
20 Kto by pobił kijem swego niewolnika lub niewolnicę, tak iżby zmarli pod jego ręką, winien być surowo ukarany.No szkoda tylko, że nie napisano, jak dokładnie.
21 A jeśliby pozostali przy życiu jeden czy dwa dni, to nie będzie podlegał karze, gdyż są jego własnością.A oto ciemna strona niewolnictwa - pan może swoich niewolników bezkarnie bić, byleby pozostali przy życiu jeszcze jeden dzień.
22 Gdyby mężczyźni bijąc się uderzyli kobietę brzemienną powodując poronienie, ale bez jakiejkolwiek szkody, to [winny] zostanie ukarany grzywną, jaką <na nich> nałoży mąż tej kobiety, i wypłaci ją za pośrednictwem sędziów polubownych.Ten fragment jest ciekawy. Jako pierwszy w Biblii odnosi się bowiem do życia nienarodzonego. I cóż... wnioski, jakie z niego płyną, mogą się wielu ludziom nie spodobać. Wygląda bowiem na to, że zabicie dziecka w łonie matki nie jest traktowane jak zabójstwo. Trzeba tylko zapłacić grzywnę ojcu dziecka - i to wszystko.
Oczywiście w tamtych czasach nie istniało w ogóle zjawisko aborcji, bo dzieci każdy po prostu chciał mieć. Natomiast przypadek opisany wyżej wskazuje raczej na to, że chodzi o uderzenie kobiety zupełnie przez przypadek. Może nie jest to napisane wprost, ale skoro pisze "bijąc się", to raczej o to właśnie chodzi.
23 Jeżeli zaś ona poniesie jakąś szkodę, wówczas on odda życie za życie, 24 oko za oko, ząb za ząb, rękę za rękę, nogę za nogę, 25 oparzenie za oparzenie, ranę za ranę, siniec za siniec.Ten fragment wskazuje już nam chyba najdobitniej, że jednak życie nienarodzonego dziecka nie jest tyle warte, co życie kobiety. Przynajmniej nie w świetle prawa mojżeszowego. Bo tutaj widzimy, że zabicie kobiety w tych samych okolicznościach skutkuje karą śmierci, podczas gdy zabicie nienarodzonego dziecka - tylko grzywną.
26 Jeśliby ktoś uderzył niewolnika lub niewolnicę w oko i spowodował jego utratę, winien za oko obdarzyć ich wolnością. 27 Również gdyby wybił ząb niewolnikowi swemu lub niewolnicy, winien za ząb uczynić ich wolnymi. 28 Jeśliby wół pobódł mężczyznę lub kobietę tak, iż ponieśliby śmierć, wówczas wół musi być ukamienowany, lecz nie wolno spożyć jego mięsa, właściciel zaś wołu będzie wolny od kary.Hmm... i to prawo wydaje mi się bez sensu. Przynajmniej po ludzku patrząc. Jaki bowiem pożytek z ukamienowania woła? Inne się przestraszą i zobaczą, że tak nie wolno? No raczej nie.
Choć swoją drogą egzekucje na zwierzętach w imię sprawiedliwości zdarzały się już nie raz. Kiedyś na przykład powieszono słonicę o imieniu Mary, gdzie za szubienicę posłużył dźwig z łańcuchem. Była to kara za zmiażdżenie głowy człowiekowi.
No ja nie wiem, ja tej koncepcji sądzenia zwierząt za ich czyny jakoś nie mogę pojąć. I tym bardziej nie rozumiem tego, dlaczego nie można zjeść mięsa z tego zabitego woła.
Hm, a może to jest zabezpieczenie przed zarażeniem się wścieklizną? O, to by faktycznie miało pewien sens.
29 Gdy jednak wół bódł i dawniej, i zwracano uwagę na to właścicielowi, a on go nie pilnował, tak iż [wół] zabiłby mężczyznę lub kobietę, to nie tylko wół winien być ukamienowany, ale też i właściciel jego winien ponieść śmierć.No to jest już logiczniejsze.
30 Gdyby zaś nałożono mu zapłatę, to winien za swoje życie dać taki okup, jaki mu nałożą. 31 Jeśliby zaś [wół] pobódł chłopca lub dziewczynę, to też winno się postąpić według takiego samego przepisu. 32 Gdyby zaś wół zabódł niewolnika lub niewolnicę, jego właściciel winien wypłacić ich panu trzydzieści syklów srebrnych, wół zaś będzie ukamienowany.Hm... a zatem niewolnikom nie należy się taka sprawiedliwość, jak wolnym ludziom. Ciekawe dlaczego?
33 Jeśliby ktoś zostawił cysternę odkrytą albo jeśliby ktoś wykopał cysternę, a nie przykrył jej, i wpadł tam wół lub osioł, 34 właściciel cysterny winien dać właścicielowi bydlęcia odszkodowanie w pieniądzach, a zwierzę będzie należało do niego.To prawo też wydaje mi się dziwne.
35 Gdyby wół jednego właściciela uderzył wołu innego właściciela i zabiłby go, wówczas sprzedadzą żywego wołu i podzielą się zapłatą za niego, podzielą się też zabitym wołem.A więc jest to dzielenie się na pół stratą, która powstała z winy samych zwierząt.
36 Lecz gdyby było wiadomo, że wół ten bódł od dawna, a jego właściciel go nie pilnował, wówczas odda on wołu za wołu, zabity zaś [wół] będzie należał do niego. 37 Jeśliby ktoś ukradł wołu lub owcę i zabiłby je lub sprzedał, wówczas zwróci pięć wołów za jednego wołu i cztery jagnięta za jedną owcę.I to prawo jest całkiem rozsądne - nie że wsadza się gościa do więzienia, a okradziony nawet nie odzyska swojej rzeczy, jak to czasem bywa w dzisiejszych czasach. Po prostu oddać pięciokrotnie, co się ukradło.
No i to już koniec dzisiejszego rozdziału. Przyznam, że był on dla mnie bardzo zastanawiający. Do tego stopnia, że zaczynam mieć wątpliwości, czy te prawa aby na pewno pochodzą od Boga, czy Mojżesz sobie ich sam nie wymyślił. Albo ktoś inny. Bo jednak w porównaniu do dziesięciu przykazań są dużo mniej praktyczne i sensowne.
Ten komentarz został usunięty przez autora.
OdpowiedzUsuń