Pwt 11 - Izrael vs Egipt - kto jest bardziej zielony?

Na zdjęciu obok porównane są ze sobą delta Nilu oraz ziemia Kanaan. To współczesne zdjęcie z map Google. Jak widać, obecnie to delta Nilu jest bardzo zielona, zaś Izrael - no, trochę mniej. Jednak zgodnie ze słowami Mojżesza, parę tysięcy lat temu było na odwrót.

A oprócz porównywania zieleni w dzisiejszym rozdziale znaleźć możemy fajny fragment przeciwko predestynacji oraz kolejne wspomnienia minionych wydarzeń.

1 Miłujcie przeto Pana, Boga swojego, i wiernie przestrzegajcie Jego praw, poleceń i nakazów po wszystkie dni. 2 Wy poznaliście je dzisiaj, a nie dzieci wasze, które nie znały i nie widziały pouczenia Pana, Boga waszego, Jego wielkości, Jego mocnej ręki i wyciągniętego ramienia, 3 znaków i dzieł, wszystkiego, czego dokonał w Egipcie względem faraona, króla egipskiego, i całej jego ziemi; 4 co uczynił wojsku egipskiemu, jego koniom i jego rydwanom - jak je kazał zatopić wodom Morza Czerwonego podczas pościgu za wami - wygubił ich Pan aż do dnia dzisiejszego; 5 co uczynił wam na pustyni, aż do waszego przyjścia na to miejsce; 6 co uczynił Datanowi i Abiramowi, synom Eliaba, potomka Rubena, gdy ziemia otwarła swą paszczę i pochłonęła ich spośród Izraela razem z ich rodzinami, ich namiotami i całym ich dobytkiem.

Bardzo długie to zdanie, no ale Mojżesz zawrzeć w nim chciał najwidoczniej najważniejsze znaki, jakie Bóg przedstawił Izraelowi.

Zastanawia mnie też to sformułowanie "wy, a nie dzieci wasze". Nie zgadzało mi się to, że Bóg przecież miał ze starego pokolenia wpuścić do Kanaanu tylko Kaleba i Jozuego. Doczytałem jednak, pomyślałem i już mam: Mojżesz mówi do tych, którzy przed czterdziestoma laty byli jeszcze dziećmi (granica tamtej kary to 20 lat - mowa jest o tym w Lb 14,29). Oni to widzieli te wszystkie znaki, lecz zarazem nie zostali ukarani tak jak dorośli i teraz wejdą do Kanaanu. Natomiast dzieci tych dorosłych już dzieci tego nie widziały, to jest logiczne.

7 Wasze bowiem oczy widziały całe to wielkie dzieło Pana, które On uczynił.

8 Strzeżcie przeto wszystkich nakazów, które wam dzisiaj daję, abyście byli dość mocni, by wejść i posiąść ziemię, do której dziś idziecie, by ją posiąść; 9 byście długo żyli w ziemi, którą poprzysiągł Pan dać przodkom waszym i potomstwu ich: ziemię opływającą w mleko i miód. 10 Gdyż ziemia, którą idziecie posiąść, nie jest podobna do ziemi egipskiej, skąd wyszliście, a w którą posiawszy nasienie doprowadzaliście wodę jak do ogrodu warzywnego przy pomocy nóg.

A to bardzo ciekawy szczegół. Z tego co pamiętam, Egipcjanie wypracowali sobie później jakieś systemy nawadniające. Ale najwidoczniej w tamtych czasach jedynym systemem nawadniającym u Egipcjan były nogi biednego Żyda...

No i z fragmentu tego wiemy też, że znano w owych czasach ogrody warzywne. Niby to żaden wynalazek, ale fajne są takie szczególiki.

11 Ziemia, którą idziecie posiąść, jest krajem gór i dolin, pijącym wodę z deszczu niebieskiego. 12 To ziemia, którą stale nawiedza Pan, Bóg wasz, na której spoczywają oczy Pana, Boga waszego, od początku roku aż do końca. 13 Jeśli będziecie słuchać pilnie nakazów, które wam dziś daję, miłując Pana, Boga waszego, i służąc Mu z całego serca i z całej duszy, 14 ześle On deszcz na waszą ziemię we właściwym czasie, jesienny jak i wiosenny, i zbierzecie wasze zboże, moszcz i oliwę. 15 Da też trawę na polach dla waszego bydła. Będziecie mieli żywności do syta. 16 Strzeżcie się, by serce wasze nie pozwoliło się omamić, abyście nie odeszli i nie służyli obcym bogom i nie oddawali im pokłonu, 17 bo zapaliłby się gniew Pana na was, i zamknąłby niebo, aby nie padał deszcz, ziemia nie wydałaby plonów, i prędko zginęlibyście w tej pięknej ziemi, którą wam daje Pan.

Zastanowił mnie fakt, jak to z tą żyznością Izraela jest obecnie. Nie mając lepszego pomysłu, wszedłem na mapy satelitarne Google i popatrzyłem, czy faktycznie Kanaan jest taki zielony. Hm, no i cóż - obecnie jest zielony tylko trochę. Natomiast delta Nilu jest z kolei bardzo zielona, jakby na przekór temu, co mówił Mojżesz (widać to na zdjęciu na początku rozdziału).

Jednak fakt ten można bardzo prosto wytłumaczyć - po prostu obecnie Bóg już nie błogosławi Żydom w ten szczególny sposób. No i ma ku temu powody, jednak nie będę tutaj o tym za dużo pisać, bo to jest temat innych ksiąg.

18 Weźcie przeto sobie te moje słowa do serca i duszy. Przywiążcie je sobie jako znak na ręku. Niech one będą wam ozdobą między oczami. 19 Nauczcie ich wasze dzieci, powtarzając je im, gdy przebywacie w domu, gdy idziecie drogą, gdy kładziecie się i wstajecie. 20 Napiszesz je na odrzwiach swojego domu i na swoich bramach, 21 aby się pomnożyły twoje dni i dni twoich dzieci w kraju, który przodkom waszym poprzysiągł dać Pan - dni tak długie, jak dni niebios, które są nad ziemią.

Ten fragment jest niemal identyczny z tym w Pwt 6,6-9. Tylko kolejność jest inna, no i dodane jest też uzasadnienie: "aby się pomnożyły twoje dni i dni twoich dzieci...". I to uzasadnienie zwraca uwagę na pewien fakt - że te wszystkie wymienione elementy, opaski, napisy na drzwiach itd., mają na celu właściwe wychowanie dzieci. No, i samym dorosłym chyba też mają przypominać o relacji z Bogiem.

22 Jeśli pilnie strzec będziecie wszystkich tych poleceń, które ja wam dziś nakazuję pełnić, miłując Pana, waszego Boga, postępując według wszystkich Jego dróg i Jego się trzymając - 23 wypędzi Pan wszystkie te narody przed wami i usuniecie narody większe i mocniejsze od was. 24 Każde miejsce, po którym będzie chodzić stopa waszej nogi, będzie wasze. Granice wasze sięgać będą od pustyni aż do Libanu, od rzeki Eufrat aż do Morza Zachodniego.

Morze Zachodnie to Morze Śródziemne oczywiście. Natomiast co do Eufratu, to mapy pokazują, że faktycznie w czasach Dawida Izrael sięgał aż do tej rzeki. Powinna być o tym mowa w kolejnych księgach.

25 Nikt przed wami się nie ostoi, strach przed wami i przerażenie będzie siał Pan, Bóg wasz, po całej ziemi, po której będziecie chodzić, jak wam zapowiedział.

26 Widzicie, ja kładę dziś przed wami błogosławieństwo i przekleństwo. 27 Błogosławieństwo, jeśli usłuchacie poleceń Pana, waszego Boga, które ja wam dzisiaj daję - 28 przekleństwo, jeśli nie usłuchacie poleceń Pana, waszego Boga, jeśli odstąpicie od drogi, którą ja wam dzisiaj wskazuję, a pójdziecie za bogami obcymi, których nie znacie.

A oto wybitnie dobry argument przeciwko predestynacji. Bóg nie zaplanował jednej historii Izraelowi - to od narodu zależy, czy potoczy się ona dobrą ścieżką, czy złą.

29 Gdy Pan, Bóg wasz, wprowadzi was do ziemi, którą idziecie posiąść, ogłosicie błogosławieństwo na górze Garizim, a przekleństwo na górze Ebal.

O, a to jest ciekawe z tymi górami. To ogłoszenie błogosławieństwa i przekleństwa z pewnością przyczyni się do zapamiętania ich treści przez Żydów.

30 Czyż nie są te góry za Jordanem, za drogą zachodnią do ziemi Kananejczyków, mieszkających w Arabie, naprzeciw Gilgal, niedaleko dębów More?

Dęby More... czy to nie to samo co dęby Mamre za czasów Abrahama? Hm, trudno stwierdzić, może nazwa się zmieniła... Ale sprawdziłem w oryginale i to z pewnością są dwa różne słowa.

31 Bo wy przejdziecie przez Jordan, idąc posiąść ziemię, którą wam daje Pan, Bóg wasz. Gdy ją posiądziecie i będziecie w niej mieszkać, 32 wypełniajcie pilnie wszystkie prawa i nakazy, które ja wam dzisiaj daję.

I to już koniec dzisiejszego rozdziału. Parę rzeczy się powtórzyło, ale widocznie Izraelitom było to potrzebne, aby dobrze sobie wszystko zapamiętali.