Joz 13 - Jozue zaczyna dzielić kraj

Dzisiejszy rozdział jest pierwszym z serii rozdziałów opisujących podział terytorialny Izraela, która to seria będzie się trochę ciągnąć. Minus tego jest taki, że spis wszystkich miast, ziem i byłych królów jest nudny. Plus - że nie trzeba tak dużo komentować, więc mam mniej roboty (teoretycznie przynajmniej). A kontekst całego tego spisu jest taki, że Jozue się starzeje i Bóg mu każe dokonać podziału ziem.

1 Gdy Jozue zestarzał się i był w podeszłym wieku, rzekł Pan do niego: «Jesteś stary, w podeszłym wieku, a pozostał jeszcze znaczny kraj do zdobycia.

I ten fragment zastanawiający jest. Czy to znaczy, że Jozue w pewnym momencie sobie odpuścił z wojnami i przebimbał resztę życia, czy raczej te wojny były tak długotrwałe, że ciągnęły się latami aż do jego starości? W poprzednim rozdziale mowa była, że kraj doznał pokoju - czyli Jozue sam zaprzestał wojen. No i właśnie - zaprzestał, bo się zestarzał, czy uczynił to dużo wcześniej i przez dłuższy czas nic nie robił?

W zasadzie określenia te są tak niejednoznaczne, że trudno stwierdzić. Nie wiemy przecież do końca, ile miał lat Jozue, gdy do Kanaanu wkraczał. Można przypuszczać, że ponad sześćdziesiąt, bo czterdzieści lat się błąkał na pustyni, a wcześniej jeszcze wysyłany był na wyprawę zwiadowczą, kiedy mieć musiał minimum dwadzieścia lat.

2 Oto ten kraj pozostaje: wszystkie okręgi Filistynów i cały Geszur, 3 od Szichoru, na granicy Egiptu, aż do granicy Ekronu na północy uważa się za kraj kananejski; [kraje] pięciu władców filistyńskich z Gazy, Aszdodu, Aszkelonu, Gat i Ekronu oraz Awwici, 4 na południu cały kraj Kananejczyków i od Ary, należącej do Sydończyków aż do Afeka i granicy Amorytów. 5 Następnie kraj Giblitów i cały Liban na wschodzie od Baal-Gad u stóp góry Hermonu, aż do Wejścia do Chamat. 6 Wszystkich mieszkańców gór od Libanu aż do Misrefot-Maim, wszystkich Sydończyków Ja sam wypędzę sprzed Izraelitów. Tymczasem podziel kraj losem między Izraelitów na dziedzictwo, jak ci rozkazałem. 7 Teraz podziel ten kraj jako dziedzictwo między dziewięć pokoleń i pół pokolenia Manassesa: <od Jordanu aż do Wielkiego Morza na zachodzie ty im rozdasz; Wielkie Morze będzie ich granicą>».

Wielkie Morze to oczywiście Morze Śródziemne (w sumie za każdym razem to piszę, ale niech będzie). Trochę mnie zdziwiło, że Jozue się zdążył zestarzeć, a kraju jeszcze nie podzielił. Ale w sumie jeśli większość Izraelitów cały czas była na wojnie, to i może nie było dla kogo dzielić.

8 Druga połowa pokolenia Manassesa, a z nią Rubenici i Gadyci otrzymali swoje dziedzictwo, które Mojżesz im nadał na wschód za Jordanem: <Mojżesz, sługa Pana, im dał:> 9 od Aroeru, położonego na brzegu potoku Arnon, i od miasta, które jest w środku doliny, cały płaskowyż od Medeby do Dibonu; 10 i wszystkie miasta Sichona, króla Amorytów, który panował w Cheszbonie, aż do granicy Ammonitów. 11 Następnie Gilead i krainę Geszurytów i Maakkatytów z całym [łańcuchem] góry Hermonu i całym Baszanem aż do Salka; 12 a w Baszanie całe królestwo Oga, który panował w Asztarot i w Edrei i był ostatnim potomkiem Refaitów.

Hm, a tutaj znów jest napisane, że ten cały Og był jednak ostatni. A może to dlatego, że w tym miejscu Reafici są trochę inaczej definiowani, tzn. nie olbrzymi w ogóle, ale jakiś konkretny ich szczep? Lub jeszcze inaczej: Og był ostatnim z Reafitów pełnej krwi. A powiedzmy, tacy Anakici, z którymi Jozue potem walczył byli już jakimiś mieszańcami. Też może być.

Tyle że to są wszystko teorie bez pokrycia.

Mojżesz zwyciężył ich i wydziedziczył. 13 Lecz Izraelici nie wypędzili Geszurytów i Maakatytów, dlatego Geszuryci i Maakatyci utrzymali się wśród Izraela aż do dnia dzisiejszego. 14 Tylko pokoleniu Lewiego nie dano żadnego dziedzictwa: ofiary spalane dla Pana, Boga Izraela, są jego dziedzictwem, jak to on sam oznajmił.

A oznajmił chociażby tu: Lb 18,20.

15 Mojżesz dał pokoleniu potomków Rubena część odpowiednio do ich rodów.16 Otrzymali więc ziemię od Aroeru na brzegu potoku Arnon i od miasta w środku doliny i cały płaskowyż aż do Medeby, 17 Cheszbon ze wszystkimi miastami położonymi na wyżynie: Dibon, Bamot-Baal i Bet-Baal-Meon, 18 Jahsa, Kedemot, Mefaa, 19 Kiriataim, Sibma, Seret-Haszszachar na górze równiny, 20 Bet-Peor, zbocza Pisga, Bet-Hajeszimot, 21 wszystkie miasta płaskowyżu i całe królestwo Sichona, króla amoryckiego, panującego w Cheszbonie, którego zwyciężył Mojżesz, a również książąt Madian: Ewi, Rekem, Sur, Chur i Reba, lenników Sichona, zamieszkałych w kraju.

Ziemie te są przedstawione na mapce pod tym linkiem: (link).

22 Również wróżbitę Balaama, syna Beora, wraz z innymi ofiarami walki zabili Izraelici mieczem.

Dość często wspominają o tym Balaamie. Przypomnę, że to ten, do którego mówiła oślica i który błogosławił Izraelowi, mimo iż jego król chciał, by przeklinał (Lb 22 i kolejne).

23 Granicą ziemi synów Rubena był Jordan. Takie jest dziedzictwo synów Rubena według ich rodów oraz ich miasta z przyległymi wioskami.

24 Mojżesz dał jedną część pokoleniu potomków Gada, odpowiednio do ich rodów.25 Otrzymali w dziedzictwie: Jazer i wszystkie miasta Gileadu, połowę kraju synów Ammona aż do Aroeru, leżącego naprzeciw Rabby, 26 i od Cheszbonu aż do Ramat-Mispa i Betonim oraz od Machanaim do granicy Lo-Debar, 27 a w dolinie Bet-Haram, Bet-Nimra, Sukkot i Safon, resztę królestwa Sichona, króla Cheszbonu, Jordan i jego okolice aż do krańców morza Kinneret po wschodniej stronie Jordanu. 28 Takie jest dziedzictwo potomków Gada według ich rodów oraz ich miasta z przyległymi wioskami.

29 Mojżesz dał część połowie pokolenia Manassesa <i to przypadło połowie pokolenia Manassesa> odpowiednio do ich rodów. 30 Otrzymali w dziedzictwie ziemie od Machanaim, cały Baszan, całe królestwo Oga, króla Baszanu, i wszystkie Osiedla Jaira w Baszanie, sześćdziesiąt miast. 31 Połowa Gileadu, Asztarot i Edrei, miasta królestwa Oga w Baszanie przypadły potomkom Makira, syna Manassesa, a raczej połowie potomków Makira według ich rodów. 32 Taki jest podział dziedzictwa dokonany przez Mojżesza na stepach Moabu, z drugiej strony Jordanu, na wschód od Jerycha. 33 Pokoleniu Lewiego nie dał Mojżesz dziedzictwa. Pan, Bóg Izraela, jest ich dziedzictwem, jak to sam im oznajmił.

No, to ostatnie to już wiemy. Najwyraźniej autor nie chciał, abyśmy o tym zapomnieli. Tak czy inaczej, to już koniec dzisiejszego rozdziału.