1Sm 10 - król schowany w tobołkach

Rozdział dzisiejszy znowu mówi nam o Saulu i jego powołaniu na króla. Widzimy, że nie chciał on za bardzo tego stanowiska, ale w zasadzie nie miał już wyboru. Ponadto spotykamy się tu z bardzo szczegółowymi proroctwami ze strony Samuela i czytamy, jak to Duch Święty napełniał Saula i odmieniał jego serce.

1 Samuel wziął wtedy naczyńko z olejem i wylał na jego głowę, ucałował go i rzekł: «Czyż nie namaścił cię Pan <na wodza swego ludu, Izraela? Ty więc będziesz rządził ludem Pana i wybawisz go z ręki jego wrogów dokoła.

Nie wiem, czy ten Samuel faktycznie miał taki dziwny styl wypowiadania się, czy to może wina narratora i tłumaczeń. Mówi on tak, jakby Saul wcześniej wiedział, że został namaszczony na króla. Ale raczej o tym nie wiedział, co wynika z dalszych słów Samuela:

A oto znak dla ciebie, że> Pan cię namaścił na wodza nad swoim dziedzictwem: 2 Gdy dziś ode mnie odejdziesz, napotkasz w Selsach, przy grobie Racheli, niedaleko od granicy Beniamina, dwóch mężczyzn. Oni ci powiedzą: "Znalazły się oślice, których poszedłeś szukać". Tymczasem ojciec twój nie myśli o oślicach, lecz trapi się o was mówiąc: "Co mam uczynić dla mego syna?" 3 Gdy przejdziesz stamtąd dalej i dotrzesz do dębu Tabor, spotkają cię tam trzej mężczyźni, udający się do Boga w Betel: jeden będzie niósł troje koźląt, drugi będzie niósł trzy okrągłe chleby, a trzeci będzie niósł bukłak wina.4 Pozdrowią cię i dadzą ci dwa bochenki chleba, i weźmiesz je z ich rąk. 5 Później dotrzesz do Gibea Bożego, gdzie się znajduje załoga filistyńska. Gdy zajdziesz do miasta, napotkasz gromadę proroków zstępujących z wyżyny. Będą mieli z sobą harfy, flety, bębny i cytry, a sami będą w prorockim uniesieniu. 6 Ciebie też opanuje duch Pański i będziesz prorokował wraz z nimi, i staniesz się innym człowiekiem.

Ogólnie mówiąc, taka ilość znaków raczej nie byłaby konieczna, gdyby Saul wcześniej wiedział, że ma zostać królem.

Natomiast ciekawa jest ostatnia wzmianka na temat Ducha Świętego - powiedziane jest wprost, że pod wypływem Ducha stanie się on innym człowiekiem. Stwierdzenie to wydaje się być wzięte rodem z Nowego Testamentu, ale okazuje się, że Duch Święty tak samo działał również w czasach starotestamentowych.

7 Gdy ci się spełnią te znaki, uczyń, co zdoła twa ręka, gdyż Bóg będzie z tobą.

Czyli inaczej: Saul sam będzie wiedział, co ma robić, i ma jedynie to robić.

8 Pójdziesz przede mną do Gilgal, a ja później przyjdę do ciebie, aby złożyć całopalenia i ofiary biesiadne. Czekaj na mnie przez siedem dni, aż przyjdę do ciebie, aby cię pouczyć, co masz czynić». 

9 Gdy tylko [Saul] odwrócił się i miał odejść od Samuela, Bóg zmienił jego serce na inne i w tym dniu spełniły się wszystkie owe znaki.

A tutaj znowu widzimy, że zmiana starego człowieka w nowego polega na zmianie serca - co w zasadzie jest oczywiste.

10 Skoro przybyli stamtąd do Gibea, spotkał się z gromadą proroków i opanował go duch Boży. Prorokował też wśród nich. 

11 A kiedy wszyscy, którzy go znali przedtem, spostrzegli, że on prorokuje razem z prorokami, pytali się nawzajem: «Co się stało z synem Kisza? Czy i Saul między prorokami?» 12 Na to odezwał się pewien człowiek spośród nich: «Któż jest ich ojcem?»

To pytanie o ojca w końcu nie wiemy, kto zadał, czy prorocy, czy znajomi Saula. I w ogóle wydaje się ono trochę bezsensowne, nie pasuje do całości.

Dlatego też powstało przysłowie: «Czy i Saul między prorokami?»

Przysłowie to pewnie mogło wyrażać zdziwienie.

13 Kiedy przestał prorokować, udał się na wyżynę. 14 Stryj Saula zapytał go i jego chłopca: «Gdzie chodziliście?» Odpowiedział: «Aby poszukać oślic. Widząc, że ich nie ma, udaliśmy się do Samuela». 15 Stryj znów postawił Saulowi pytanie: «Opowiedz mi - proszę - to, co wam mówił Samuel». 16 Na to Saul odpowiedział stryjowi: «Zapewnił nas, że oślice zostały odnalezione». Sprawy jednak władzy królewskiej, o której mówił Samuel, nie wyjawił mu.

Hmm, skąd my to znamy... co jak co, ale rodzinie najtrudniej jest opowiadać o swoich przeżyciach z Bogiem.

17 Tymczasem Samuel zwołał lud do Mispa.

A tak swoją drogą - wyobrażacie sobie, jak dużym przedsięwzięciem musiało być owo "zwołanie ludu do Mispa"? Przecież tych ludzi musiało być z kilkaset tysięcy, podróżowali pewnie przez parę dni ze swoim dobytkiem. Ciekaw tylko jestem, jaką mieli frekwencję.

18 Odezwał się wtedy do Izraelitów: «To mówi Pan, Bóg Izraela: Wyprowadziłem Izraelitów z Egiptu i wyzwoliłem was z ręki Egiptu i z ręki wszystkich królestw, które was ciemiężyły. 19 Lecz wy teraz odrzuciliście Boga waszego, który uwolnił was od wszystkich nieszczęść i ucisków i rzekliście Mu: "Ustanów króla nad nami". Ustawcie się więc przed Panem według pokoleń i według rodów».

W sumie na miejscu tych Izraelitów to bym się bał. Brzmi to przecież tak, jakby Bóg zaraz miał w nich po kolei ciskać piorunami. A to ustawianie też musiało ładną chwilę trwać, paręset tysięcy ludzi...

Chociaż warto przy tym wszystkim pamiętać, że Bóg już dawno temu przewidział, że Izrael pewnego dnia będzie chciał mieć króla. I na tą okoliczność zostało zapisane odpowiednie prawo, które znaleźć możemy w Pwt 17,14:

14 Gdy wejdziesz do kraju, który ci daje Pan, Bóg twój, gdy go posiądziesz i w nim zamieszkasz, jeśli powiesz sobie: «Chcę ustanowić króla nad sobą, jak mają wszystkie okoliczne narody», 15 tego tylko ustanowisz królem, kogo sobie Pan, Bóg twój, wybierze spośród twych braci - tego uczynisz królem.

No, to tak tylko dla przypomnienia. Jak zatem widać, swoim żądaniem króla Izrael prawa nie przekroczył. Niemniej Bóg wyraźnie mówi, że Izrael Go odrzuca. Bo i taka jest prawda.

20 Samuel kazał wystąpić wszystkim pokoleniom Izraela i padł los na pokolenie Beniamina. 21 Nakazał potem, by wystąpiło pokolenie Beniamina według swoich rodów, i padł los na ród Matriego. <I nakazał wystąpić z rodu Matriego po jednemu>, a los padł na Saula, syna Kisza.

W sumie ciekaw jestem, jak dokładnie to losowanie wyglądało, skoro dało się wylosować kogoś, kto był nieobecny.

Szukano go, lecz nie znaleziono. 22 Jeszcze pytali się Pana: «Czy ten człowiek tu przybył?» Odrzekł Pan: «Oto tam ukrył się w taborze». 23 Pobiegli więc i przyprowadzili go stamtąd.

Niedawno fragment ten widziałem cytowany jako typowy przykład ucieczki przed Bożym wezwaniem. No i cóż - chyba dla każdego, kto nie jest pewien, czy Bóg go aby na pewno do czegoś wzywa, czy tylko mu się tak wydaje, sytuacja ta może być uspokojeniem - jeśli naprawdę jesteś wezwany, to nawet gdybyś się schował, On cię znajdzie. Z resztą pomyślmy tylko: On miałby cię nie znaleźć?

Ponadto co ciekawe, Saul ukrył się, mimo iż miał już przemienione przez Boga serce.

Gdy stanął w środku ludu, wzrostem przewyższał cały lud o głowę. 24 Rzekł wtedy Samuel do całego narodu: «Czy widzicie, że temu, którego wybrał Pan, nikt z całego ludu nie dorówna?» A wszyscy ludzie wydali okrzyk wołając: «Niech żyje król!»

Jak widać, nawet ochrzanu nie dostał za to chowanie się. Pewnie tylko mu głupio było.

25 Wtedy Samuel ogłosił ludowi prawa władzy królewskiej, zapisał je w księdze i złożył ją przed Panem.

W sumie zastanawiam się, czy to były prawa od Boga, od Samuela, czy od Saula. Skoro składał je Samuel przed Bogiem, to musiało być to coś w stylu konstytucji dla nowego ustroju państwa - dokument opisujący, co król może, a czego nie. W każdym razie wydaje się to najsensowniejsze.

Następnie odprawił Samuel wszystkich ludzi do domów. 26 Również i Saul udał się do swego domu w Gibea, a towarzyszyli mu wojownicy, których serca Bóg poruszył. 27 Tymczasem synowie Beliala mówili: «W czym ten może nam pomóc?» I wzgardzili nim, nie złożyli mu też daru, ale on nie zwracał na to uwagi.

Z tego wynikałoby, że wszyscy inni dali Saulowi jakieś dary. Co w zasadzie jest logiczne.

No cóż, ludziom nigdy się nie dogodzi. Ciekaw jestem, czy wśród tych krytykantów byli również ci sami, którzy wcześniej żądali króla od Boga. Ale to w sumie mało istotne.

Tak czy inaczej, królowi nie udało się schować i musiał zostać królem. No cóż, zobaczymy, jak to się skończy.