Joz 15 - czy Żydzi umieli liczyć? - spis miast Judy

Dzisiejszy rozdział jest tak średnio ciekawy, choć bogaty w ciekawostki. Mamy tutaj spis wszystkich miast, jakie przypadły plemieniu Judy, no i niektóre nazwy znane są Księgi Rodzaju, a niektóre nawet z mediów. Piszący te słowa najwyraźniej mieli małe problemy z matematyką, bo się liczby miast miejscami nie zgadzają. No i jest też taki mały smaczek o tym, jak Kaleb wydawał córkę za mąż.

1 Pokolenie potomków Judy otrzymało losem swój dział według rodów ku granicy Edomu na pustyni Sin na południe, aż do najdalszych krańców południowych. 2 Ich granica południowa biegła od południowego krańca Morza Słonego, od wybrzeża zatoki południowej 3 i kierowała się dalej na południe od Wzgórza Skorpionów, przechodziła przez Sin i szła na południe do Kadesz-Barnea, stąd do Chesron, wznosiła się ku Addarowi i zwracała się do Karkaa; 4 dalej przechodziła przez Asmon, dosięgała Potoku Egipskiego i kończyła się nad brzegiem morza: Taka będzie wasza granica południowa.

Tutaj mamy coś dziwnego, bo narrator najpierw po prostu opisuje fakty w czasie przeszłym, a potem zwraca się do kogoś per "wy" w czasie przyszłym. W przypisie do BT natomiast mówią, że zwrot ten zaczerpnięty jest z Lb 34,3. Czyli konkretnie: ten, kto spisywał Księgę Jozuego zaczął przepisywać opis granic z Księgi Liczb i przypadkowo przepisał też zwrot bezpośredni, którego użył w tamtym kontekście Bóg.

5 Granicą wschodnią było Morze Słone aż do ujścia Jordanu. Granica po stronie północnej rozpoczynała się od zatoki morza przy ujściu Jordanu, 6 po czym ciągnęła się do Bet-Chogla, przechodziła na północy do Bet-Araba i wznosiła się do Kamienia Bohana, potomka Rubena. 7 Następnie granica biegła w górę do Debiru od doliny Akor i zwracała się ku północy do Gilgal, naprzeciw wyżyny Adummim, położonej na południe od strumienia; dalej granica dochodziła do wód En-Szemesz i kończyła się przy źródle En-Rogel. 8 Następnie granica wznosiła się doliną Ben-Hinnom na południe od grzbietu gór Jebusyty, to jest Jerozolimy, wchodziła na szczyt góry leżącej naprzeciw doliny Hinnom od zachodu i na krańcu północnym doliny Refaim.

Okazuje się, że Jerozolima wówczas jeszcze zdobyta nie była i mieszkali w niej Jebusyci.

9 Ze szczytu góry biegła granica aż do źródła wód Neftoach i prowadziła do miast góry Efron. Dalej granica zwracała się do Baali, czyli Kiriat-Jearim. 10 Z Baali granica skłaniała się ku zachodowi do góry Seir i przechodziła przez zbocze północne góry Jearim, to jest Kesalon, zstępowała do Bet-Szemesz i przechodziła przez Timnę, 11 następnie granica dosięgała północnego grzbietu Ekronu, potem granica zwracała się do Szikron, przechodziła przez górę Baali, zbliżała się do Jabneel i kończyła się nad morzem. 12 Granicą zachodnią było Wielkie Morze ze swym wybrzeżem. Taka była granica dokoła ziemi potomków Judy według ich rodów.

No i tu się kończy ten nudnawy opis granic Judy.

13 Kaleb, syn Jefunnego, otrzymał dział pośród potomków Judy, zgodnie z poleceniem Pana, danym Jozuemu: Kiriat-Arba, główne miasto Anakitów, czyli Hebron.

O Hebronie była już parę razy wzmianka w tej księdze, ale dopiero teraz zorientowałem się, że jest to to samo miejsce, gdzie koczował sobie swego czasu Abraham. Rosły tam dęby Mamre, tam objawiał mu się Bóg, no i w tamtych okolicach został też pochowany. Pierwszy raz o Hebronie jest wzmianka w Rdz 13.

14 Kaleb wypędził stąd trzech synów Anaka: Szeszaja, Achimana i Talmaja. 15 Stamtąd wyruszył przeciwko mieszkańcom Debiru - nazwa Debiru brzmiała przedtem Kiriat-Sefer. 16 Wtedy właśnie powiedział Kaleb: «Temu, kto zdobędzie Kiriat-Sefer i zajmie je, dam moją córkę Aksę za żonę». 17 Zdobył je Otniel, syn Kenaza, brata Kaleba, i ten dał mu za żonę swoją córkę, Aksę.

To w sumie motyw często przewijający się w różnych historiach, gdy obietnica kobiety staje się motywacją do walki. Zastanawia mnie tylko, ile ta Aksa musiała mieć lat, skoro Kaleb miał osiemdziesiąt pięć...

18 Gdy ona przybyła, skłoniła swego męża, by prosił jej ojca o pole. Następnie zsiadła z osła, a Kaleb ją zapytał: «Czego sobie życzysz?» 19 Wtedy odrzekła: «Okaż mi łaskę przez dar! Skoro mi dałeś ziemię Negeb, dajże mi źródła wód». I dał jej źródła na wyżynie i źródła na nizinie.

W zasadzie trudno się doszukać w powyższym fragmencie czegokolwiek wartościowego. Ot, córka wysępiła majątek od ojca - czemu ktoś o tym pisał, tego ja nie wiem...

20 Takie było dziedzictwo pokolenia synów Judy według ich rodów.

Żeby była jasność - Kaleb też był z pokolenia Judy i stąd to zakończenie jest dopiero teraz. Opis do tego miejsca był, zdaje się, pierwszym opisem ziem Judy, bo poniżej mamy drugi, który składa się już tylko z nazw miast, no i niektóre nazwy, jak Hebron czy Debir, powtarzają się.

21 Miasta na krańcu pokolenia Judy, ku granicy Edomu w Negebie, były następujące: Kabseel, Eder, Jagur, 22 Kina, Dimona, Adada, 23 Kedesz, Chasor, Jitnan, 24 Zif, Telam, Bealot, 25 Chasor-Chadatta, Keriot-Chesron, czyli Chasor, 26 Amam, Szema, Molada,27 Chasar-Gadda, Cheszmon, Bet-Pelet, 28 Chasar-Szual, Beer-Szeba, Bizjota i jego miasta zależne, 29 Baala, Ijjim, Esem, 30 Eltolad, Kesil, Chorma, 31 Siklag, Madmana, Sansanna, 32 Lebaot, Szilchim, En-Rimmon. Wszystkich miast dwadzieścia dziewięć z przyległymi wioskami.

A tutaj mamy chyba jakiś błąd, bo ja się tych miast naliczyłem o sześć więcej - trzydzieści pięć. No, i jeszcze miasta zależne od Bizjoty. Moją uwagę natomiast przykuła nazwa Beer-Szeba - to jest to miejsce, gdzie Izaak (wg. innego opisu Abraham, ale raczej Izaak jednak) zawarł przymierze z miejscowymi, gdy jakieś tam sprzeczki miedzy nimi wybuchały przed wiekami. Zapraszam do Rdz 26,33.

33 W Szefeli: Esztaol, Sora, Aszna, 34 Zanoach, En-Gannim, Tappuach, Ha-enam,35 Jarmut, Adullam, Soko, Azeka, 36 Szaaraim, Aditaim, Ha-gedera, Gederotaim: czternaście miast z przyległymi wioskami.

Znowu coś nie tak - ja się doliczyłem piętnastu. Cóż, widocznie nowe pokolenie skrybów nie jest już tak dobre w matematyce jak ich poprzednicy...

No, chyba że tekst ten był jakoś potem modyfikowany, ktoś dopisał jakieś dodatkowe miasto czy coś. Np. gdyby po powstaniu tekstu zdobyto jeszcze jedno miasto i chciano je również dołączyć do spisu.

37 Senan, Chadasza, Migdal-Gad, 38 Dilan, Mispe, Jokteel, 39 Lakisz, Boskat, Eglon,40 Kabon, Lachmas, Kitlisz, 41 Gederot, Bet-Dagon, Naama, Makkeda: szesnaście miast z przyległymi wioskami.

 No, tu już się zgadza liczba.

42 Libna, Eter, Aszan, 43 Jiftach, Aszna, Nesib, 44 Keila, Akzib, Maresza: dziewięć miast z przyległymi wioskami.

I tu też.

45 Ekron z przynależnymi miastami i wioskami, 46 z Ekronu aż do morza, wszystkie miasta po stronie Aszdodu wraz z ich wioskami. 47 Aszdod z przynależnymi miastami i wioskami, Gaza wraz z przynależnymi do niej miastami i wioskami aż do Potoku Egipskiego i Wielkiego Morza, które jest granicą.

Gaza - ta sama Gaza, gdzie teraz się Palestyńczycy panoszą i Hamas cały. Tyle razy się ta nazwa w mediach przewijała, a człowiek nie pomyślałby nawet, że jest ona również w Biblii...

48 W górach: Szamir, Jattir, Soko, 49 Danna, Kiriat-Sanna, czyli Debir, 50 Anab, Esztemo, Anim, 51 Goszen, Cholon, Gilo: jedenaście miast z przyległymi wioskami.

52 Arab, Duma, Eszan, 53 Janum, Bet-Tappuach, Afeka, 54 Chumta, Kiriat-Arba, czyli Hebron, Sijor: dziewięć miast z przyległymi wioskami. 

55 Maon, Karmel, Zif, Jutta, 56 Jizreel, Jokdeam, Zanoach, 57 Hakkain, Gibea, Timna: dziesięć miast z przyległymi wioskami. 

58 Chalchul, Bet-Sur, Gedor, 59a Maarat, Bet-Anot, Eltekon: sześć miast z przyległymi wioskami 

59b <Tekoa, Efrata czyli Betlejem, Peor, Etam, Kulon, Tatam, Sores, Kerem, Gallim, Manocho: jedenaście miast z przyległymi wioskami>. 

60 Kiriat-Baal, czyli Kiriat-Jearim, i Rabba: dwa miasta z przyległymi wioskami. 

61 Na pustyni: Bet-Haaraba, Middin, Sekaka, 62 Nibszan, Ir-Hammelach i Engaddi: sześć miast z przyległymi wioskami.

W powyższych zdaniach już liczby miast się zgadzają. A to dlatego pewnie, że są one tak sprytnie pogrupowane po kilka lub kilkanaście, tak że łatwiej było skrybom policzyć. Cóż, w każdym razie ja łącznie naliczyłem w tym opisie 133 wymienione miasta. A zostały jeszcze te niewymienione.

63 Potomkowie Judy nie mogli jednak wypędzić Jebusytów, mieszkających w Jerozolimie; jeszcze dziś mieszkają Jebusyci obok potomków Judy.

Wypędzić ma ich dopiero Dawid, więc pewne jest, że księga ta spisana została przed Dawidem. I w sumie nie ma w tym nic dziwnego, bo od Jozuego do Dawida mamy dobre kilkaset lat.

Cóż, tak czy inaczej, to już jest koniec dzisiejszego rozdziału.