Lb 21 - jadowite węże i pierwsze podboje Izraela

W dzisiejszym rozdziale mowa jest o wężach jadowitych i miedzianym, a także o pierwszych izraelskich podbojach na okolicznych ludach. Mowa jest też o jakiejś zaginionej Księdze Wojen Jahwe. Pewnie w niej znaleźlibyśmy więcej szczegółów owych walk, niestety zaginęła ona dawno temu, a jedyne ślady po niej są właśnie w Biblii.

1 Król Aradu, Kananejczyk, mieszkający w Negebie, dowiedział się, że Izraelici nadciągają drogą od Atarim. Napadł na Izraela i wziął trochę ludzi do niewoli. 2 Wtedy Izraelici złożyli następujący ślub Panu, mówiąc: «Jeśli dasz ten lud w nasze ręce, klątwą obłożymy ich miasta».

Nie zrozumiałem za pierwszym razem, o co chodzi z tą klątwą. Ale na szczęście przypomniał mi się fragment Lb 18,14: "Cokolwiek obłożone będzie klątwą w Izraelu, ma do ciebie [Boga] należeć." A zatem obłożenie klątwą równało się po prostu z oddaniem na własność Bogu. No i teraz rozumiem, dlaczego dla Boga oferta ta była atrakcyjna.

3 I wysłuchał Pan głosu Izraela i wydał w ich ręce Kananejczyków. [Izraelici] obłożyli klątwą ich oraz ich miasta. Stąd miejscowość ta otrzymała nazwę Chorma.

Pewnie ta nazwa ma jakiś związek ze słowem "klątwa", ale nie chce mi się tego sprawdzać.

Aha, no i nie wiem w końcu, czy była jakaś walka z tymi Kananejczykami, czy jeszcze nie. Bo niby nie ma o tym oficjalnie mowy, ale skoro miasta obłożone zostały klątwą, to wskazywałoby, że prawdopodobnie Bóg oddał Izraelitom ten lud w ich ręce.

4 Od góry Hor szli w kierunku Morza Czerwonego, aby obejść ziemię Edom; podczas drogi jednak lud stracił cierpliwość. 5 I zaczęli mówić przeciw Bogu i Mojżeszowi: «Czemu wyprowadziliście nas z Egiptu, byśmy tu na pustyni pomarli? Nie ma chleba ani wody, a uprzykrzył się nam już ten pokarm mizerny».

Co?! Znowu?! Myślałem, że po tylu doświadczeniach już ci Żydzi się nauczą, że nie warto marudzić...

Chociaż skądinąd mieli rację - wszyscy mieli na tej pustyni umrzeć i tak, by dopiero ich dzieci weszły do Kanaanu.

6 Zesłał więc Pan na lud węże o jadzie palącym, które kąsały ludzi, tak że wielka liczba Izraelitów zmarła. 7 Przybyli więc ludzie do Mojżesza mówiąc: «Zgrzeszyliśmy, szemrząc przeciw Panu i przeciwko tobie. Wstaw się za nami do Pana, aby oddalił od nas węże».

No, przynajmniej teraz już rozumieją, na jakiej zasadzie działają te plagi. Bo ostatnim razem to sam Aaron musiał z laską latać.

I wstawił się Mojżesz za ludem. 8 Wtedy rzekł Pan do Mojżesza: «Sporządź węża i umieść go na wysokim palu; wtedy każdy ukąszony, jeśli tylko spojrzy na niego, zostanie przy życiu». 9 Sporządził więc Mojżesz węża miedzianego i umieścił go na wysokim palu. I rzeczywiście, jeśli kogo wąż ukąsił, a ukąszony spojrzał na węża miedzianego, zostawał przy życiu.

Dość znana historia. W KRK ów fragment bardzo często pojawia się w różnych czytaniach, a to głównie dlatego, że ów wąż kojarzony jest z krzyżem Chrystusa. No i skojarzenie to jest z resztą całkiem słuszne, gdyż sam Jezus mówił:

A jak Mojżesz wywyższył węża na pustyni, tak potrzeba, by wywyższono Syna Człowieczego, 15 aby każdy, kto w Niego wierzy, miał życie wieczne.

No i co ciekawe, ów miedziany wąż stał się w przyszłości przedmiotem kultu u Żydów, co się Bogu raczej nie podobało.

10 Stamtąd ruszyli Izraelici w dalszą drogę i rozbili obóz pod Obot. 11 Od Obot ciągnęli dalej i rozbili obóz pod Ijje-Haabarim, na pustyni położonej na wschód od Moabu. 12 Stamtąd ruszyli dalej i zatrzymali się w dolinie potoku Zared. 13 I znów poszli dalej i rozłożyli się obozem po drugiej stronie rzeki Arnon, która płynie przez pustynię, biorąc początek w kraju Amorytów. Arnon bowiem stanowi granicę między Moabitami i Amorytami. 14 Dlatego powiedziane jest w księdze "Wojen Pana":15 «[Od strony] Waheb w Sufa i potoków Arnonu, pochyłość potoków ciągnących się aż do miejsca Ar, przylegająca do granicy Moabu».

Księga "Wojen Pana" - a to ciekawa rzecz. Oczywiście w oryginale jest "Wojen Jahwe". Wszystkie źródła mówią niestety jednoznacznie, że owa księga zaginęła i nikt jej do tej pory nie odnalazł. Szkoda.

Hm, a może to Bóg specjalnie ją zniszczył, bo była np. zbyt drastyczna albo przekłamana?

16 Stamtąd [udali się] do Beer. Jest to studnia, o której powiedział Pan do Mojżesza: «Zgromadź lud, a Ja mu dam wodę!» 17 Śpiewali wtedy Izraelici pieśń następującą: 

«Tryskaj, źródło! Opiewajcie je!
18 Studnia, którą kopali książęta
i naczelnicy ludu drążyli berłem i swymi laskami».

Z początku pomyślałem, że Beer to to miejsce, gdzie ze skały wytrysnęła woda. Ale teraz mi się przypomniało, że te skały to była Meriba.

Ale być może Bóg dał Izraelitom wodę po raz drugi?

Z Beer [ruszyli] do Mattany, 19 z Mattany do Nachaliel, a z Nachaliel do Bamot.20 Z Bamot do doliny, która leży w ziemi Moabu, obok góry Pisga wznoszącej się nad pustynią.

21 Następnie wysłali Izraelici posłów do Sichona, króla Amorytów, którzy mieli [mu] oznajmić: 22 «Chcemy przejść przez twoją ziemię. Nie wejdziemy na pola ani do winnic i nie będziemy pili wody ze studzien. Chcemy tylko skorzystać z drogi królewskiej, póki nie przekroczymy twych granic». 23 Sichon jednak nie dał Izraelitom przejścia przez swoją ziemię.

Jak zwykle... nikt nie lubi Żydów.

Sichon zgromadził całe swoje wojsko i skierował się ku pustyni, by zastąpić drogę Izraelitom. Przybył do Jahsa i uderzył na Izraela. 24 Izraelici jednak pobili go ostrzem miecza i zdobyli jego kraj od Arnonu aż po Jabbok, aż do kraju Ammonitów - Jazer bowiem znajduje się na granicy Ammonitów. 25 Izraelici wzięli wszystkie te miasta.

No proszę... to się uwinęli chłopcy.

Następnie osadzili się Izraelici mocno we wszystkich miastach Amorytów, w Cheszbonie i we wszystkich przynależnych doń miejscowościach. 

Hm, i to wszystko było w ramach tego 40-letniego błąkania się po pustyni? Bo ja myślałem, że przez te 40 lat oni żywego ducha nie widzieli ani tym bardziej miasta. A tymczasem widzimy, że mieli co robić - łupili okoliczne ludy.

26 Cheszbon był stolicą Sichona, króla Amorytów, który prowadził wojnę z poprzednim królem Moabu i zabrał mu cały kraj aż po Arnon.

27 Dlatego śpiewali pieśniarze:
Idźcie do Cheszbonu!
Niech będzie odbudowane
i umocnione miasto Sichona.
28 Gdyż z Cheszbonu wyszedł ogień,
płomień z miasta Sichona
pochłonął Ar-Moab,
panujące nad wyżynami Arnonu.

Ten ogień pochłaniający to najwyraźniej ów król Sichon.

29 Biada ci, Moabie!
Zgubiony jesteś, o ludu Kemosza!
Dopuścił on ucieczkę twych synów
i niewolę twych córek u Sichona,
króla Amorytów.
30 Cheszbon wyniszczył
niemowlęta aż do Dibonu,
niewiasty aż do Nofach,
a mężczyzn aż do Medeby.

Ogólnie rzecz biorąc wstawka nie mówi za bardzo o Izraelitach. To po prostu taka pieśń lamentacyjna krążąca po ówczesnych ziemiach podczas ówczesnych wojen.

No ale wygląda najwyraźniej, że to Izraelici w końcu pokonali owego króla, który zabijał mężczyzn, kobiety i dzieci. W końcu "osadzili się mocno" w ich miastach.

31 Izraelici osiedlili się w kraju Amorytów. 

32 Potem Mojżesz wysłał [wywiadowców] celem zbadania Jazer; zajęli je następnie wraz z przynależnymi doń miastami i wypędzili mieszkających tam Amorytów. 33 Następnie zawrócili i poszli w kierunku Baszanu. Król Baszanu, Og, wyruszył przeciw nim razem z całym swoim wojskiem, chcąc stoczyć z nimi bitwę pod Edrei. 34 Lecz Pan rzekł do Mojżesza: «Nie bój się go! Dam go bowiem w twoje ręce razem z całym wojskiem i krajem. Postąpisz z nim tak, jak postąpiłeś z Sichonem, królem Amorytów, który mieszkał w Cheszbonie». 35 Pobili go oraz jego synów i cały lud, tak że nikt nie ocalał, i wzięli jego ziemię w posiadanie.

No to nieźle. Ja myślałem, że to przez 40 lat będą Żydzi tylko zbierać mannę i narzekać, a tu tymczasem miasta zdobywają i wojnę za wojną Bóg im zwyciężać pozwala. Fajnie, że przynajmniej coś się dzieje.